Uczulenie na słońce na twarzy lub reszcie ciała zdarza się stosunkowo rzadko. Znacznie częściej rozwija się reakcja fototoksyczna. Dochodzi do niej, gdy połączą się 2 czynniki – substancja zwiększająca wrażliwość skóry na słońce oraz ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Jakie są objawy uczulenia na słońce? Jak je skutecznie i szybko łagodzić? Które związki mogą działać fotouczulająco?
Alergia na trawy u dzieci i dorosłych - jakie są objawy i jak sobie z nią radzić

Pyłki traw to alergeny, który najczęściej przyczyniają się do wystąpienia objawów sezonowego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, spojówek oraz astmy. Jak dokładnie objawia się alergia na pyłki traw, kiedy występuje i jak sobie z nią radzić?
2. Alergia na trawy - kiedy występuje?
3. Alergia na trawy - co pomaga załagodzić objawy?
5. Alergia na pyłki traw w ciąży
Alergia na trawy – objawy
Objawy alergii pyłkowej dotyczą głównie górnych dróg oddechowych i oczu. Chociaż u niektórych pacjentów pojawia się alergia skórna na pyłki traw, tj. wysypka i świąd skóry. Podstawowe objawy alergii na trawy to:
- kichanie,
- wodnista wydzielina z wyciekająca z nosa (katar sienny),
- zatkany nos,
- świąd gardła i nosa,
- zapalenie spojówek,
- łzawienie oczu,
- problemy z koncentracją i uczucie rozbicia.
Objawy dość mocno przypominają te występujące podczas przeziębienia, nie mniej jednak są niewątpliwie związane z okresem pylenia danego gatunku traw. Zdarza się również astma wywołana alergenami traw. Pacjent zmaga się wówczas z szeregiem objawów oddechowych, tj. duszność, ucisk w klatce piersiowej, świszczący oddech czy suchy, napadowy kaszel.
Aby objawy alergii wystąpiły ilość pyłku w atmosferze musi być odpowiednio duża. Zwykle występują one gdy na 1m3 przypada stężenie ponad 50 ziaren pyłku w powietrz. W przypadku osób z silną nadwrażliwością objawy choroby mogą pojawić się przy stężeniu 20 – 25 ziaren pyłku na 1m3. Rośliny produkują różne ilości wspomnianego pyłku. Dla przykładu żyto i kukurydza to trawy, które wytwarzają bardzo dużo pyłku i uznane są za mocno alergizujące. Natomiast pszenica, owies i jęczmień produkują stosunkowo mało pyłku i osoba uczulona na pyłki tych traw odczuwa alergię jedynie w pobliżu upraw tych zbóż. Dlatego choć są to silne alergeny nie mają one większego znaczenia klinicznego.
Obserwuje się również większą skłonność do występowania objawów alergii sezonowej w miastach, gdzie zanieczyszczenie powietrza jest znaczne. Ma to związek w większym podrażnieniem nabłonka dróg oddechowych, który z kolei jest bardziej podatny na niekorzystne działanie alergenów.
W przypadku alergii pyłkowej na trawy, podobnie jak w przypadku innych alergii wziewnych obserwuje się występowanie objawów w korelacji krzyżowej. Oznacza to, że alergen o podobnej budowie, ale charakterystyczny dla innego gatunku trawy może wywołać objawy alergii u danego pacjenta. Osoby zmagające się z alergią na pyłki traw mogą odczuwać zaostrzenie objawów również po zjedzeniu, marchewki czy selera.
Więcej o objawach alergii i sposobach jej leczenia dowiesz się czytając artykuł: Alergia - dokuczliwy problem wielu ludzi - jak dobrać leki na alergię.


Alergia na trawy - kiedy występuje?
Alergia na trawy jest alergią sezonową, a jej objawy występują w okresie kwitnienia traw. W Polsce występuje bardzo dużo gatunków traw. Nie wszystkie kwitną one w tym samym momencie. Dlatego też okres pylenia traw utrzymuje się mniej więcej od maja do października. Oczywiście nie oznacza to, że osoba uczulona na pyłki traw przez cały ten okres zmaga się z objawami choroby. Chociaż bywa i tak u osób uczulonych na wiele gatunków traw. Najtrudniejszy okres dla alergika sezonowego to maj, czerwiec i pierwsza połowa lipca. W zasadzie po tym czasie ilość pyłku w powietrzu zaczyna stopniowo się zmniejszać. Dlatego też w październiku nie obserwuje się już objawów alergii na trawy.
To kiedy dany gatunek pyłkuje zależy w dużym stopniu od warunków atmosferycznych w tym utrzymujących się na zewnątrz temperatur, a także obszaru geograficznego. Dlatego rok do roku objawy alergii mogą pojawić się z kilku tygodniowym przesunięciem. Co więcej wystąpią one szybciej u osób zamieszkujących południowo – zachodnie obszary naszego kraju niż u mieszkańców województw wschodnich.



Alergia na trawy - co pomaga załagodzić objawy?
Alergię w maju, jak i przez cały okres pylenia traw można łagodzić stosując leki przeciwhistaminowe. Wiele z nich dostępna jest bez recepty. Chociaż na receptę lekarską można dostać tabletki na alergię w większych opakowaniach. Oczywiście nie zaleca się wdrażać leczenia przeciwalergicznego na własną rękę. Lekarz specjalista najlepiej dobierze lek oraz jego dawkowanie do występujących objawów. Najczęściej stosowane w terapii substancje przeciwalergiczne to: cetyryzyna, lewocetryzyna, feksofenadyna, bilastyna, rupatydyna, loratadyna, desloratadyna.
W leczeniu alergicznego zapalenia spojówek i podrażnienia wywołanego przez pyłki traw stosuje się krople do oczu na alergię z olopatadyną , azelastną, ketotifenem lub kromoglikanem sodu. Natomiast w przypadku alergicznego nieżytu nosa sprawdzą się zarówno miejscowo działające leki przeciwalergiczne (azelastyna, kromoglikan sodu, dimetynden), jak i sterydy do nosa (mometazon) – dostępny bez recepty dla osób dorosłych.
Do miejscowego stosowania, wspomagająco sprawdzą się również preparaty z ektoiną. Substancja ta działa łagodząco i przeciwzapalnie. Może być stosowana zarówno do oczu jak i nosa. Na rynku dostępne są preparaty z ektoiną przeznaczone do takiego podania. Co więcej aby oczyszczać błonę śluzową nosa alergicy nie powinni zapominać o wodzie morskiej do nosa. W okresie zwiększonego pylenia traw powinna być ona stosowana częściej. Sól fizjologiczna w ampułkach sprawdzi się natomiast do przepłukania oczu z alergenów po powrocie do domu. Tego typu dodatkowe działania korzystnie wpływają na ograniczenie występowania objawów alergii.
Jak radzić sobie z alergią długoterminowo? W przypadku alergii sezonowych stosuje się również odczulanie przedseznowowe, polegające na podawaniu chorym szczepionki doustnej lub w formie iniekcji, zawierającej odpowiednio spreparowane alergeny. Jej podawanie początkowo wymagane jest co 1-2 tygodnie, później co 4-5 tygodni. O dokładnej częstotliwości decyduje lekarz. Na okres pylenia leczenie jest przerywane. Oznacza to, że jeśli cierpi się na alergię w maju odczulanie należy zakończyć najpóźniej w kwietniu.
Alergia na trawy u dzieci
Alergia pyłkowa u dzieci jest trudna do zdiagnozowania szczególnie u maluchów poniżej 3. roku życia. Wykonywane testy alergiczne w tej grupie wiekowej (do 3 lat) są niewiarygodne. Pozostaje jedynie obserwacja dziecka i konsultacja z lekarzem alergologiem. Jakie objawy powinny wzbudzić niepokój rodziców? Kiedy maluch po wyjściu na zewnątrz nagle dostaje kataru, kicha, a jego oczy łzawią może to oznaczać alergię na pyłki, w tym na pyłki traw. Katar sienny często pozostaje z dzieckiem na dłużej i zamiast odpuścić po okresie pylenia przeistacza się w całoroczny.
Alergia na pyłki traw u dzieci powinna być skonsultowana z lekarzem alergologiem i potwierdzona testami skórnymi. Tylko specjalista może wdrożyć odpowiednie leczenie. Tym bardziej, że leki przeciwalergiczne dostępne bez recepty nie powinny być stosowane u dzieci poniżej 6. roku życia bez ordynacji lekarskiej. Co więcej gdy u dziecka wystąpią problemy z oddychaniem czy suchy kaszel koniecznie należy poddać się dalszej diagnostyce pod kątem astmy alergicznej. U dzieci, podobnie jak u dorosłych, można stosować leczenie odczulające, które pozwala ograniczać objawy alergii na lata.
Co jeszcze można zrobić gdy dziecko cierpi na alergię w maju? Warto pamiętać, że ograniczenie kontaktu z alergenem pozwoli zniwelować dokuczliwe objawy. Poza tym aplikowanie wody morskiej z ektoina do nosa oraz przemywanie oczu solą fizjologiczną pomoże nieco oczyścić śluzówkę z alergenów i ograniczyć stan zapalny przez nie wywołany.
Alergia na pyłki traw w ciąży
W organizmie kobiety ciężarnej zachodzi szereg zmian hormonalnych co przekłada się na zaostrzenie lub zniwelowanie objawów alergii. Zdarza się również, że alergia na trawy pojawia się w ciąży po raz pierwszy lub objawy występują z takim samym nasileniem jak przed ciążą.
Najbardziej niebezpieczna dla rozwijającego się w łonie matki dziecka jest astma, ponieważ może prowadzić do niedotlenienia płodu. Problem stanowi również sama farmakoterapia alergii, ponieważ nie wszystkie leki antyhistaminowe mogą być bezpiecznie stosowane w ciąży. Przed zastosowaniem leku na alergię konieczna jest konsultacja lekarska. Leki zwykle stosowane u ciężarnych to lewocetyryzyna, cetyryzyna i loratadyna, a miejscowo (wziewnie, donosowo) - budezonid.
Warto pamiętać, że skóra u ciężarnej staje się wyjątkowo wrażliwa i znacznie bardziej podatna na działanie czynników drażniących. Dlatego przyszła mama powinna szczególnie zwracać uwagę na to co je, jakie kosmetyki stosuje, a w przypadku alergii na pyłki możliwie ograniczać z nimi kontakt. W przypadku tej grupy pacjentek rekomenduje się wodę morską do nosa i oczu, która oczyści śluzówkę z alergenów.
Alergia na pyłki traw, podobnie jak na pyłki innych roślin, bardzo utrudnia funkcjonowanie pacjentom w okresie pylenia. Stosowanie leków przeciwalergicznych pozwala na łagodzenie objawów związanych z katarem siennym. Bardziej skuteczną metodą leczenia jest immunoterapia czyli tzw. odczulanie. Nie mniej jednak jest to metoda droższa i wymagające systematycznego przyjmowania leków przez kilka lat. Dla alergika jest to jednak duża szansa na życie bez objawów choroby i leków antyhistaminowych w okresie pylenia.
Bibliografia:
- Rapiejko P., Weryszko – Chmielewska E.; Pyłek traw; Alergia Astma Immunologia 1998; 3 (4): 187-192.
- Panaszek B., Szmagierewski W.; Źródła alergenów reagujących krzyżowo i ich znaczenie kliniczne; Alergia 2010; 4: 32-38.
- Rapiejko P.; Pyłek roślin jako źródło alergenów; Przegląd alergiczny 2004; s.7-12.
- Dadas-Stasiak E., Kalicki B., Jung A.; Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii; Pediatria Medycyna Rodzinna 2010, 6 (2): 92-99.
- Sybilski J.A.; Ciąża a choroby alergiczne; Medycyna po dyplomie 2016; 4: 12 – 22.