Kwas azelainowy wykazuje wielokierunkowe korzystne działanie na stan skóry. Posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne i złuszczające. Zmniejsza widoczność przebarwień i ogranicza ich powstawanie. Jak stosować kwas azelainowy? Z czym można go łączyć? Czy kwas azelainowy w ciąży to dobry wybór?
Blizna po cesarce - jak dbać i pielęgnować bliznę po cesarskim cięciu?
Blizna po cesarskim cięciu wymaga odpowiedniej pielęgnacji i mobilizacji. Proces jej gojenia jest bowiem skomplikowany i długotrwały. Praca nad blizną wpływa korzystnie na jej wygląd oraz chroni przed rozwojem różnego rodzaju powikłań po cesarce. Jak dbać o bliznę po cesarce? Co stosować do jej masowania? Czy blizna po cesarce zniknie?
1. Blizna po cesarce – dlaczego wymaga odpowiedniej pielęgnacji?
2. Jak wygląda blizna po cesarce?
3. Jak dbać o bliznę po cesarce?
4. Mobilizacja blizny po cesarce
5. Zaczerwieniona blizna po cesarce – czy powinna niepokoić?
Blizna po cesarce – dlaczego wymaga odpowiedniej pielęgnacji?
Cesarskie cięcie to najczęściej wykonywana operacja na całym świecie. W Polsce, odsetek ciąż zakończonych cesarką wynosi ponad 40%. Prawidłowym gojeniem się blizny po tej operacji interesuje się więc spora część kobiet będących jeszcze w trakcie ciąży lub już po porodzie (Jak przygotować się do porodu? Cesarka i poród naturalny bez cenzury!). Choć gołym okiem widoczna jest jedynie zewnętrzna blizna po operacji, warto mieć świadomość, że w trakcie cesarki lekarz nacina nie tylko skórę, ale również głębiej położone warstwy, takie jak tkanka podskórna czy powięź. Po rozchyleniu mięśni brzucha konieczne jest też rozerwanie otrzewnej i nacięcie macicy. Po operacji ważne jest więc nie tylko gojenie się i zrastanie skóry, ale też wszystkich innych nacinanych lub rozrywanych tkanek.
Blizna po operacji wymaga odpowiedniej pielęgnacji z kilku powodów. Dbanie o prawidłowe gojenie się rany ogranicza ryzyko zrostów. W wyniku niewłaściwego gojenia się rany może dojść do zrastania się ze sobą poszczególnych warstw tkanek. Dla wielu kobiet istotny jest ostateczny wygląd blizny oraz jej widoczność. Optymalna pielęgnacja wpływa korzystnie na końcowy efekt i sprawia, że blizna nie odróżnia się znacząco od otaczającej jej skóry. Dbanie o gojenie się rany po cesarskim cięciu pomaga też znacząco ograniczyć dolegliwości bólowe i rozwój różnego rodzaju powikłań, które mogą wystąpić po cesarce.
Jak wygląda blizna po cesarce?
Blizny po cesarce goją się w określony, uporządkowany sposób. Na początkowym etapie rana po operacji jest bolesna i zaczerwieniona. Można zaobserwować również obrzęk i wzrost ucieplenia tkanek. Blizna jest wówczas w fazie zapalnej, która trwa kilka dni. Po niej następuje faza proliferacyjna. Dochodzi do rozrastania się tkanek i wypełniania rany. Intensywnie produkowany jest kolagen i powstają nowe naczynia krwionośne. Proces ten trwa kilka tygodni. Ostatnią fazą jest faza remodelingu, czyli przebudowy. Trwa ona od pół roku do ok. 2 lat. Dochodzi wówczas do reorganizacji włókien kolagenowych. Blizna przyjmuje stopniowo swój ostateczny kształt. Obkurcza się, a jej kolor staje się perłowy.
Blizna po cesarce po roku może jeszcze się zmieniać. Proces jej przebudowy zazwyczaj jeszcze trwa. Po jego zakończeniu, blizna nie odróżnia się znacząco od otaczających tkanek. Ze względu na mniejszą ilość melaniny, jej odcień jest jaśniejszy od naturalnego kolorytu skóry. Blizna zazwyczaj jest pozioma i stosunkowo krótka – ma ok. 15 cm długości.
Blizna po cesarce – zrosty pojawiają się u wielu kobiet po cesarskim cięciu. Kompleksowa pielęgnacja blizny oraz jej odpowiednia mobilizacja zapobiega ich rozwojowi, a także wpływa na lepszy efekt wizualny tej zmiany skórnej.
Jak dbać o bliznę po cesarce?
Wiele kobiet po przebytej operacji martwi się o rozejście blizny po cesarce. Powikłanie to dotyczy ok. 0,6-10% kobiet po cesarskim cięciu. Rozejście blizny po cesarce może być całkowite lub częściowe. Jeśli rana jest odpowiednio pielęgnowana i skóra goi się prawidłowo, nie powstają w niej żadne ubytki. Inaczej jest jednak, jeśli proces gojenia się rany ulega zaburzeniu. Powstaje wówczas nadmierna ilość tkanki łącznej, między którą pojawiają się ubytki.
Ból blizny po cesarce w początkowym okresie po operacji jest zupełnie normalny. Rana jest świeża i dopiero zaczyna się goić. Konieczne jest utrzymywanie jej w czystości i suchości. Lekarz lub pielęgniarka powinni jeszcze w szpitalu udzielić pacjentce wskazówek dotyczących prawidłowej pielęgnacji blizny po cesarce. Rekomendowane jest korzystanie z preparatu antyseptycznego, który eliminuje chorobotwórcze drobnoustroje mogące zaburzać naturalny przebieg gojenia się rany. Preparaty odkażające należy stosować przy każdej zmianie opatrunku. Wskazane jest też noszenie przewiewnej bielizny i ubioru, który nie uciska miejsca rany. Rana powinna być regularnie kontrolowana. Należy sprawdzać, czy prawidłowo się goi.
Mobilizacja blizny po cesarce
Masaż blizny po cesarce zaleca się wprowadzać po upływie ok. 4-6 tygodni. W każdym przypadku czas ten może być nieco inny, dlatego warto porozmawiać o tym z lekarzem. Jak masować bliznę po cesarce? Wiele kobiet po operacji nie wiem, jak prawidłowo masować bliznę. Z pewnością warto skonsultować się z fizjoterapeutą, który pokaże i nauczy, jak prawidłowo mobilizować bliznę. Pomocne mogą być też filmiki udostępnione w Internecie. Warto jednak zwracać uwagę na ich źródło, aby czerpać wiedzę od osób odpowiednio wykwalifikowanych.
Zagojona blizna po cesarce powinna być regularnie i odpowiednio masowana. Istotne jest rozluźnianie mięśniowo-powięziowe brzucha. Przy masażu korzysta się zazwyczaj z odpowiednich środków na blizny. Preparaty na blizny dostępne są w postaci kremów, żeli i plastrów. Należy zaznaczyć, że można z nich korzystać dopiero po całkowitym wygojeniu się skóry. Zdecydowanie przeciwwskazane jest ich nakładanie na nie w pełni wygojoną ranę.
Dużym zainteresowaniem cieszą się silikonowe preparaty na blizny. Silikon tworzy w miejscu blizny warstwę ochronną i zapewnia jej optymalną wilgotność. W efekcie jego działania, dochodzi do powstania mniejszej ilości tkanki łącznej oraz kolagenu, co przekłada się na mniejszy rozmiar blizny, jej większą elastyczność i ostatecznie lepszy efekt wizualny. Przykładowe preparaty na bazie silikonu to Bliznasil i Sutricon. Podczas korzystania z tych produktów należy pamiętać, aby aplikować je systematycznie, 2 razy dziennie. Środki te są wygodne w stosowaniu choć warto mieć na uwadze, że konieczne jest odczekanie aż do ich całkowitego wyschnięcia przed założeniem ubrania.
Na bliznę po cesarce można też aplikować preparat na bazie wyciągu z cebuli. Zawarte w nim składniki aktywne zapobiegają namnażaniu się bakterii oraz ograniczają nadmierną produkcję kolagenu i fibroblastów. Zapobiegają przerastaniu blizny. Preparaty na bazie cebuli skutecznie chronią przed tworzeniem się zrostów, a dodatkowo zmniejszają swędzenie i zaczerwienienie w obrębie blizny. Pewną niedogodnością związaną z ich stosowaniem jest specyficzny zapach, który może zniechęcać część pacjentek do regularnego korzystania z tego typu preparatu. Wyciąg z cebuli zawarty jest w żelu Contractubex.
Środki na blizny można stosować od momentu całkowitego zagojenia się rany aż do zakończenia fazy przebudowy blizny. Mobilizacja blizny po cesarce ma sens nie tylko wtedy, gdy rozpoczyna się ją w niedługim czasie po operacji, ale również w późniejszym okresie. Zawsze może przynieść dobre efekty. W okresie remodelingu specjalista ocenia, czy doszło do powstania zrostów, czy też nie. Pierwsze 2 lata po operacji to czas, w którym można zrobić najwięcej dla zmniejszenia widoczności i rozmiarów blizny po cesarce.
Zaczerwieniona blizna po cesarce – czy powinna niepokoić?
Pieczenie blizny po cesarce oraz ból w pierwszych dobach po operacji jest najczęściej zupełnie normalny. W tym czasie kobieta znajduje się jeszcze w szpitalu, gdzie osoby wykwalifikowane powinny regularnie sprawdzać stan rany i monitorować proces gojenia. Jeśli pacjentka po wyjściu ze szpitala zauważy, że pojawił się ropny wysięk, brzegi rany są mocno zaczerwienione lub opuchnięte, konieczne jest zgłoszenie się do lekarza. Mogło bowiem dojść do zainfekowania rany.
Twarda blizna po cesarce wymaga konsultacji z fizjoterapeutą. O ile w początkowym okresie po operacji blizna może być twarda i wypukła, o tyle po zakończeniu procesu przebudowy powinna być ona już bardziej elastyczna i płaska. Do fizjoterapeuty należy udać się również wtedy, gdy pojawia się fałda nad blizną po cesarce. Może ona bowiem świadczyć o nieprawidłowym zrośnięciu się głębiej położonych tkanek. O innych powikłaniach po porodzie pisaliśmy w artykule: Połóg – ile trwa i jak przebiega okres po porodzie?
Część kobiet rozważa operacyjne usuwanie blizny po cesarce. Dotyczy to głównie sytuacji, w których doszło do wystąpienia zrostów lub innego rodzaju zmian i deformacji. Na chirurgiczną korektę blizny decydują się też pacjentki, dla których ostateczny wygląd blizny jest niezadowalający i negatywnie wpływa na odczuwaną satysfakcję z własnego wyglądu. Mniej inwazyjnym sposobem ograniczenia widoczności blizny po cesarce jest laseroterapia. W gabinetach medycyny estetycznej dostępne są też innego rodzaju zabiegi dedykowane kobietom po cesarskim cięciu. W każdym przypadku należy indywidualnie ocenić stan blizny i oczekiwania pacjentki. Na tej podstawie można precyzyjnie dobrać najlepszą dla niej metodę leczenia blizny.
Blizna po cesarce nie zniknie. Jeśli jednak będzie odpowiednio pielęgnowana stanie się płaska, perłowa i nieodróżniająca się istotnie od otaczającej ją skóry. W pracy nad blizną nieoceniona jest pomoc fizjoterapeuty, który dobierze odpowiednie metody terapii i pokaże pacjentce, jak sama może mobilizować bliznę w warunkach domowych. Prawidłowe dbanie o bliznę nie tylko wpływa korzystnie na efekt wizualny, ale też zapobiega powstawaniu zrostów i zaburzeń funkcjonowania narządów wewnętrznych, będących ich konsekwencją.
Bibliografia:
- Stupak A., Kondracka A., Fronczek A., Kwaśniewska A. Scar Tissue after a Cesarean Section-The Management of Different Complications in Pregnant Women. Int J Environ Res Public Health. 2021 Nov 15;18(22):11998. doi: 10.3390/ijerph182211998. PMID: 34831752; PMCID: PMC8620716.
- Bojarska-Hurnik S., Skorupińska A. Terapia blizny po operacji cesarskiego cięcia. Kosmetologia Estetyczna 2018, 2, 7, 181-184.
- Chochowska M., Marcinkowski J.T., Klimberg A. Terapia manualna w pracy z blizną po operacji cięcia cesarskiego. Hygeia Public Health 2017, 52 (2), 151-156.