Wiele osób zmagających się z chorobą Hashimoto zastanawia się, jakie zmiany wprowadzić w diecie i co suplementować, aby utrzymać zdrową tarczycę. Jakie witaminy przy Hashimoto mają największe znaczenie? Czy dodatkowa suplementacja w chorobie Hashimoto jest potrzebna wszystkim pacjentom? Dowiedz się, na jakie składniki odżywcze warto wrócić uwagę i jak zadbać o spożywanie ich w odpowiednich ilościach.
1. Czy suplementacja w chorobie Hashimoto jest niezbędna?
2. Suplementacja jodem przy Hashimoto
3. Hashimoto – suplementacja selenu i cynku
4. Jakie witaminy przy Hashimoto?
5. Czym dodatkowo wzbogacić dietę przy Hashimoto?
Czy suplementacja w chorobie Hashimoto jest niezbędna?
Choroba Hashimoto to powszechnie występująca choroba autoimmunologiczna, w której przebiegu dochodzi do przewlekłego zapalenia tarczycy. Jest to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy. Choroba Hashimoto rozwija się 7-10 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Kluczowym elementem leczenia jest uzupełnianie brakujących hormonów tarczycy. Istotne znaczenie dla efektywności terapii ma również prowadzony styl życia oraz odpowiednia dieta, bogata w składniki odżywcze wpływające na funkcjonowanie tarczycy.
Wiele osób chorujących na Hashimoto zastanawia się, jakie witaminy i minerały przyjmować, aby zadbać o stan tarczycy. Codzienna dieta pacjentów z chorobą Hashimoto nie powinna jednak różnić się znacząco od typowych zasad zdrowego odżywiania się. Specjaliści zalecają spożywanie 4-5 posiłków, co 3-4 godziny.
Hashimoto – suplementacja przy tej chorobie nie jest niezbędna, ani potrzebna wszystkim chorym. Dbając o zdrowy sposób odżywiania się, można w pełni zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na składniki kluczowe dla tarczycy. W obecnych czasach dieta nie zawsze jednak to umożliwia. Nieodpowiednia jakość pożywienia, monotonne i mało urozmaicone posiłki, a także zaburzenia pracy układu pokarmowego, które nierzadko towarzyszą osobom z Hashimoto, stwarzają zagrożenie pojawienia się niedoborów żywieniowych.
Jaka suplementacja przy Hashimoto jest potrzebna? Przy niedoczynności tarczycy zaleca się przestrzegać zasad zdrowej, zróżnicowanej diety. Posiłki należy spożywać regularnie, co 3-4 godziny. Warto zadbać o przyjmowanie produktów bogatych w jod, selen, cynk, kwasy omega oraz błonnik.
Suplementacja jodem przy Hashimoto
Co suplementować przy Hashimoto? Jednym z kluczowych dla pracy tarczycy składników odżywczych jest jod. Jest on niezbędny w procesie syntezy hormonów tarczycy, a także wchodzi w skład związków regulujących funkcjonowanie tego gruczołu. Zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu wpływa niekorzystnie na tarczycę. W Polsce większym problemem jest niedobór jodu niż jego nadmiar. Zalecane dziennie spożycie jodu dla osób dorosłych wynosi 150 µg. Rośnie ono u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Jod można znaleźć w soli kuchennej jodowanej oraz w produktach pochodzenia morskiego, takich jak dorsze, śledzie bałtyckie, halibuty, sardynki i makrele. Dobrym źródłem jodu są też owoce morza. Składnik ten, choć już w mniejszych ilościach, obecny jest też w mleku i przetworach mlecznych. Warto tak komponować dietę, aby nie zabrakło w niej jodu. Rutynowa suplementacja jodem przy Hashimoto nie jest obecnie rekomendowana. Nadmiar tego składnika może bowiem prowadzić do wystąpienia efektu Wolffa-Chaikoffa, który polega na przejściowym zmniejszeniu transportu jodu do tarczycy oraz ograniczeniu produkcji hormonów tarczycy.
Suplementacja jodem przy Hashimoto powinna być rozważona jedynie u pacjentów, u których dieta nie pokrywa w wystarczających stopniu zapotrzebowania na ten składnik odżywczy. Jod obecny jest w m.in. w kapsułkach Naturell Jod oraz tabletkach Kelp. Liczne witaminy dla kobiet w ciąży również zawierają tej składnik, ponieważ wspomaga on utrzymanie prawidłowego przebiegu ciąży i wpływa na zdrowie rozwijającego się dziecka.
Hashimoto – suplementacja selenu i cynku
Co suplementować przy Hashimoto? Kolejnymi składnikami mineralnymi, na które z pewnością warto zwrócić uwagę zmagając się z niedoczynnością tarczycy, są selen i cynk. Selen wchodzi w skład enzymów biorących udział w przemianach hormonów tarczycy. Źródłem selenu są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Im bogatsza w selen jest karma dla zwierząt hodowlanych oraz im więcej selenu znajduje się w glebie, na której uprawiane są warzywa, tym większa ilość tego związku obecna jest ostatecznie w spożywanych przez ludzi pokarmach.
Za jedno z najlepszych źródeł selenu uchodzą orzechy brazylijskie. Znaczące ilości tego związku znajdziemy też w rybach, skorupiakach, grzybach, jajkach, przetworach mlecznych i kakao.
Mimo iż w kilku pojedynczych badaniach wykazano korzystny wpływ suplementacji selenu przy chorobie Hashimoto, aktualne dane naukowe nie pozwalają na wyciągnięcie wniosków dotyczących zasadności suplementacji u wszystkich pacjentów z niedoczynnością tarczycy. Selen można suplementować, jeśli dieta jest uboga w ten składnik. Znajduje się on w takich suplementach jak Selen Biorythm czy też Selen Organiczny Naturell. Zalecane dzienne spożycie selenu dla osób dorosłych wynosi 55 µg.
Cynk również bierze udział w syntezie hormonów tarczycy. Podobnie jak selen wpływa też na aktywność enzymów uczestniczących w tym procesie. Dobrym źródłem cynku są produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak wątroba, jaja i sery podpuszczkowe. Znaczne ilości cynku znajdziemy też w nasionach roślin strączkowych, orzechach, produktach pełnoziarnistych i kaszy gryczanej. W razie potrzeby można też sięgnąć po cynk w postaci leku np. Zincas Forte, Zinkorot lub suplementu diety, np. Cynk Organiczny + C, Cynek + Forte. Cynk i selen w wielu suplementach występują łącznie. Dostępne są też preparaty dedykowane osobom zmagającym się z chorobą Hashimoto, np. Hashima Forte.
Jakie witaminy przy Hashimoto?
Jakie witaminy na tarczycę przyjmować? Spośród witamin dobrze byłoby skupić się na podaży witaminy D. Niedobory witaminy D są powszechne wśród osób chorujących na Hashimoto. W okresie letnim odpowiednia ilość czasu spędzana na słońcu może zapewnić wystarczającą syntezę skórną witaminy D. Pewne znaczenie ma też dieta – dobrym źródłem tego związku jest łosoś, dorsz czy chociażby sardynki. W okresie jesienno-zimowym albo przez cały rok (przy niewystarczającej syntezie skórnej) można przyjmować witaminę D doustnie. Dostępnych jest wiele preparatów z tym związkiem. Można wybrać lek z witaminą D, taki jak Ibuvit czy Vigantol, a także suplement diety, np. ApoD3, D-Vitum. Więcej informacji o właściwościach witaminy D oraz rekomendowanych dawkach znaleźć można w artykule: Witamina D3 dla dorosłych – wsparcie odporności i nie tylko.
Czym dodatkowo wzbogacić dietę przy Hashimoto?
Zmagając się z różnego rodzaju chorobami tarczycy, na pewno warto zwrócić uwagę na odpowiednią podaż kwasów omega-3. Wykazują one wielokierunkowe, prozdrowotne działanie. Źródłem kwasów omega-3 są tłuste ryby morskie, olej rzepakowy, olej lniany, oliwa z oliwek oraz inne oleje roślinne. Kwasy omega-3 można przyjmować również w postaci kapsułek oraz płynu doustnego. Obecne są one w takich preparatach jak BioCardine Omega-3, Equazen oraz Olimp Gold Omega 3.
Rozważając dodatkową suplementację przy Hashimoto dobrze jest przeanalizować też zawartość błonnika w diecie. Przy niedoczynności tarczycy wielu pacjentów zmaga się z problemem zaparcia. Aby wspomóc pracę układu pokarmowego i unormować funkcjonowanie jelit zalecane jest regularne przyjmowanie błonnika w ilości większej niż 25 g na dobę. Błonnik stymuluje procesy zachodzące w jelicie grubym oraz skraca czas pasażu jelitowego. Wpływa korzystnie na objętość stolca, ułatwiając jego przesuwanie się. Błonnik obecny jest w produktach pełnoziarnistych (szczególnie otrębach), a także orzechach (np. migdałach) i wybranych owocach (np. jabłkach, gruszkach, truskawkach).
Wspominając o truskawkach, warto również napomknąć o substancjach wolotwórczych, tzw. goitrogenach. Związki te mogą utrudniać wychwyt jodu przez tarczycę i skutkować ograniczeniem syntezy hormonów. Umiarkowane spożywanie potraw z goitrogenami nie zaburza istotnie pracy tarczycy. Nie zaleca się więc ich unikania lub też całkowitego wyeliminowania z diety. Warto jednak spożywać je w rozsądnych ilościach. Związki wolotwórcze znajdują się m.in. w kalafiorze, kapuście, brokułach, brukselce, kaszy jaglanej, soi czy też wspomnianych truskawkach.
Suplementacja w chorobie Hashimoto powinna być dopasowana indywidualnie do stanu zdrowia, diety oraz potrzeb pacjenta. Większość potrzebnych chorym składników odżywczych można spożywać z dietą. Wyjątkiem jest witamina D, na którą zapotrzebowanie trudno jest pokryć jedynie pokarmem. W razie wątpliwości można wykonać odpowiednie badania, na podstawie których łatwo jest określić, jakie składniki i w jakich dawkach warto dodatkowo suplementować przy Hashimoto. Zadbanie o dostarczanie odpowiedniej ilości witaminy D, błonnika, jodu, selenu i cynku wpływa korzystnie na pracę tarczycy, w tym samym – na funkcjonowanie całego organizmu oraz samopoczucie.
Bibliografia:
- Pastusiak K., Michałowska J., Bogdański P. Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, nr 4, 155-160.
- van Zuuren E.J., Albusta A.Y., Fedorowicz Z., Carter B., Pijl H. Selenium supplementation for Hashimoto's thyroiditis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 6. Art. No.: CD010223, doi: 10.1002/14651858.CD010223.pub2.
- Danailova Y., Velikova T., Nikolaev G., et al. Nutritional Management of Thyroiditis of Hashimoto. Int J Mol Sci. 2022 May 5; 23 (9): 5144, doi: 10.3390/ijms23095144.
- Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020.
