W upalne dni znacznie bardziej jesteśmy narażeni na utratę wody i elektrolitów. Składniki te pełnią szereg ważnych funkcji w organizmie i ich właściwy poziom jest niezbędny do życia. Dla kogo odwodnienie jest szczególnie niebezpieczne i jak się przed nim uchronić?
1. Nawodnienie organizmu, czyli rola wody i elektrolitów w organizmie
2. Elektrolity dla dzieci, elektrolity dla seniora – jak nie dopuścić do odwodnienia u dzieci i osób starszych?
3. Objawy przegrzania organizmu i odwodnienia
4. Jak uzupełnić elektrolity i wodę?
Nawodnienie organizmu, czyli rola wody i elektrolitów w organizmie
Woda to podstawowy składnik który znajduje się niemal w każdej komórce naszego organizmu. Organizm niemowlęcia składa się w 80% z wody, a osoby dorosłej z 60-70%. Zapewnia ona m.in. prawidłowe funkcjonowanie chrząstek stawowych, utrzymanie elastyczności i sprężystości skóry oraz eliminację z organizmu produktów przemiany materii i toksyn. Woda to główny składnik krwi, osocza oraz wszystkich płynów tkankowych, m.in. soków trawiennych i płynu mózgowo-rdzeniowego, a także rozpuszczalnik dla wielu składników w tym elektrolitów. Sole sodu, potasu, wapnia i magnezu w postaci jonów utrzymują ciśnienie osmotyczne, które jest niezbędne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania organizmu. Oprócz tego każdy z tych jonów pełni swoją osobna rolę. Potas, magnez i wapń biorą udział w przewodnictwie mięśniowo-nerwowym. Ich zbyt niska ilość powoduje bolesne skurcze, zaburzenia pracy serca oraz zaburzenia układu krążenia. W przypadku niedoboru magnezu i wapnia mogą pojawić się również problemy z krzepliwością. Natomiast sód to jon odpowiedzialny za utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi i objętości płynów ustrojowych.
Elektrolity dla dzieci, elektrolity dla seniora – jak nie dopuścić do odwodnienia u dzieci i osób starszych?
Odwodnienie oznacza że ilość wody, a wraz z nią elektrolitów, w organizmie spada poniżej poziomu niezbędnego do jego prawidłowego funkcjonowania. Dzieje się tak na skutek przyjmowania zbyt małej ilości płynów lub z powodu szybkiej ich utraty. Ma to miejsce podczas intensywnego wysiłku fizycznego, w upalne dni, ale również w przypadku biegunki, wymiotów i gorączki.
Problem odwodnienia może dotyczyć każdego. Nie mniej jednak szczególnie narażone na szybką utratę płynów i elektrolitów są małe dzieci i osoby starsze. U nich też skutki takiego procesu mogą być znaczniej poważniejsze i prowadzić do poważnych zaburzeń metabolicznych, także zaburzeń pracy nerek i układów nerwowego oraz krwionośnego. Dlatego podczas upałów warto sięgać po dedykowane elektrolity dla seniora oraz dla najmłodszych. Tym bardziej że obie te grupy niekiedy ciężko namówić do picia odpowiedniej ilości wody.
Objawy przegrzania organizmu i odwodnienia
Dzieci i seniorzy są również narażeni na przegrzanie. U nich ośrodek termoregulacji nie działa tak sprawnie jak u pozostałych osób. Kiedy temperatura na zewnątrz znacznie wzrasta i brak jest odpowiedniego nawodnienia oraz ochrony przed upałem istnieje ryzyko wystąpienia udaru cieplnego. Może on stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia. Zanim do niego dojdzie skóra staje się sucha, ciepła i zlewa się potem, pojawia się zaczerwienienie na twarzy i często oparzenia I i II stopnia. Objawy przegrzania organizmu to również szereg symptomów ogólnoustrojowych takich jak: osłabienie, zawroty głowy, nudności, zaburzenia widzenia i świadomości, problemy z oddychanie, zaburzenie pracy serca oraz obrzęki stóp i kostek.
Natomiast pierwszym objawem świadczącym o tym, że ilość płynów w organizmie spada jest uczucie pragnienia. Na tym etapie od razu należy sięgnąć po butelkę wody, najlepiej zawierającą również elektrolity na odwodnienie. W kolejnych etapach dalszego spadku wody w organizmie dochodzi do zawrotów i bólu głowy, suchości w ustach, osłabienia, zaburzenia widzenia oraz wzrostu temperatury ciała. Zmienia się również barwa moczu na ciemnożółtą, spada jego objętość i częstotliwość oddawania. Kiedy następuje dalszy postęp odwodnienia pojawiają się drgawki i zaburzenia świadomości. Natomiast spadek ilości płynów o 15% masy ciała może powodować zgon.
Wraz z woda uciekają elektrolity. Dlatego też osoba, która mało pije często skarży się na skurcze mięśni, drżenia, obrzęki. Charakterystyczna jest również przesuszona skóra oraz zaparcia. W przypadku niemowląt może dojść także do zapadania się ciemiączka, jak również do płaczu bez łez i osłabienia. Objawy odwodnienia u małych dzieci pojawiają się bardzo szybko. Rodzice powinni zachować ogromną czujność i w razie zaistniałej potrzeby wzywać lekarza.
Przegrzanie i odwodnienie ściśle wiążą się ze sobą. Dlatego aby nie dopuścić do tych dysfunkcji warto sięgać po elektrolity na upał – sprawdź >>
Jak uzupełnić elektrolity i wodę?
Picie wody to nie jedyny sposób na nawodnienie organizmu. Trzeba również wiedzieć jak ją pić i pamiętać o uzupełnianiu wytracanych elektrolitów. Najlepiej sięgać po niegazowana wodę mineralną, którą należy pić często i małymi łykami. Pozwoli to na uniknięcie jej szybkiego wydalenia. Dziennie osoba dorosła powinna wypijać 1,5-2 litrów wody. Natomiast latem, w upalne dni zalecane jest podwojenie tej ilości. Co ważne płyny trzeba uzupełniać regularnie, nie zaś tylko wtedy gdy odczuwamy silne pragnienie. Trzeba pamiętać, że słodkie napoje gazowane, a także kawa, herbata i alkohol nie pomagają się nawodnić. Wręcz przeciwnie, ponieważ zwiększają one wydalenie moczu. Co zatem można jeszcze pic zamiast wody? Dobrze sprawdzają się świeżo wyciskane soki owocowe i warzywne, napary ziołowe oraz napoje izotoniczne. Dobrze uzupełniają wodę również zupy oraz surowe owoce.
Dla lepszego nawodnienia można uzupełniać swoją letnią dietę o elektrolity do picia. Tego typu produkty dostępne są w formie tabletek musujących lub saszetek z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie. Preparaty nawadniające tego typu szybko i skutecznie gaszą pragnienie, uzupełniają poziom płynów w organizmie i zawierają optymalny skład i stężenie potrzebnych elektrolitów, a często i glukozę, która dodaje energii.
Nie wolno bagatelizować problemów zdrowotnych związanych z odwodnieniem. Nawyk regularnego picia wody jest bardzo potrzebny i należy go wpajać już małym dzieciom. W upalne dnia oprócz wody warto sięgać również po rozpuszczalne elektrolity. Apteka jest dobrym miejscem, w którym można znaleźć ich szeroki wybór. Elektrolity do picia znacznie lepiej niż zwykła woda nawodnią organizm i pozwolą utrzymać dobra formę fizyczną latem. Takie rozpuszczalne zestawy elektrolitów i glukozy w połączeniu z wodą to niemal leki na odwodnienie.
