Wątroba to jeden z najważniejszych narządów w organizmie człowieka. Gruczoł ten odpowiada m.in. za detoksykację, filtrację, magazynowanie i metabolizm wielu składników. Można wspomagać ją za pomocą diety, a także stosując leki i suplementy diety na wątrobę. Jak zregenerować wątrobę? Po jakie preparaty sięgać?
1. Wątroba i jej najważniejsze funkcje
2. Suplementy na wątrobę
3. Najlepszy lek na wątrobę
4. Tabletki ziołowe na wątrobę, zioła do zaparzania
a. ostropest plamisty - nasiona
b. ziele karczocha
c. kłącze ostryżu długiego
Wątroba i jej najważniejsze funkcje
Wątroba jest największym gruczołem w organizmie człowieka, należącym do układu pokarmowego. Zlokalizowana jest w prawym podżebrzu, nad przeponą. Składa się z 4 płatów. Podstawową jednostką czynnościową wątroby są komórki wątrobowe - hepatocyty. Wątroba to bardzo mocno ukrwiony narząd. Krew trafia do niej m.in. z jelit i trzustki. Oznacza to, że wszystko co spożywamy zostaje najpierw rozdzielone na składniki pierwsze, a następnie trafia do wątroby. Narząd ten wykazuje duże właściwości regeneracyjne, a do tego odpowiada za kilkaset różnych funkcji. Do najważniejszych z nich należą:
- metabolizm węglowodanów, tłuszczy i białek,
- detoksykacja i filtracja (m.in. alkoholu, amoniaku, leków i niektórych hormonów)
- magazynowanie (m.in. witaminy A, D, B12, żelazo, glikogen),
- wytwarzanie żółci niezbędnej do trawienia tłuszczy,
- termoregulacja,
- funkcje immunologiczne - zarówno chroni przed infekcjami, jak i aktywnie bierze udział w zwalczaniu patogenów.
Nic więc dziwnego, że prawidłowo funkcjonująca wątroba zapewnia zdrowie. Kiedy natomiast zaczyna szwankować stanowi to duży problem, a niekiedy nawet zagrożenie życia. Aby uniknąć poważnych chorób wątroby, tj. stłuszczenia, zapalenia i marskości, które ograniczają jej prawidłowe funkcjonowanie, należy nieustannie o niej pamiętać i odpowiednio ją wspierać. Chodzi tutaj m.in. o dietę opartą na warzywach, owocach, chudym mięsie i wielozbożowych produktach przy jednoczesnym unikaniu przetworzonej żywności, słodyczy, smażonych posiłków i alkoholu.
Suplementy na wątrobę
Pracę wątroby wspomóc mogą również suplementy diety na wątrobę zawierające ziołowe ekstrakty oraz fosfolipidy wspomagające bezpośrednio komórki wątrobowe. Stanowią one uzupełnienie diety. Dlatego należy pamiętać, że jeśli nie zmienimy nawyków żywieniowych i nie porzucimy używek nie pomogą nawet najlepsze suplementy diety i leki na wątrobę.
Dla kogo wskazane są tabletki na wątrobę dostępne w aptece bez recepty? Mogą sięgać po nie osoby, które odczuwają problemy trawienne po posiłku. Chodzi głównie o uczucie ciężkości, wzdęcia, odbijanie, nudności i bóle brzucha. Ponadto osoby stosujące dużo leków warto, aby stosowały wyciągi ziołowe na trawienie i wątrobę.
Wsparcie wątroby, ale także dróg żółciowych oraz korzystny wpływ na wydzielanie żółci wykazują m.in. mniszek lekarski, ostropest plamisty, karczoch zwyczajny i dziurawiec pospolity. Wśród składników preparatów na wątrobę o działaniu hepatoprotekcyjnym (ochronnie, a tym samym wspomagająco na hepatocyty) nie może zabraknąć również korzenia cykorii. Dobre tabletki na wątrobę zawierają również cholinę lub fosfolipidy sojowe. Stanowią one element budulcowy błony komórkowej hepatocytów. Wbudowują się w nią i powodują regenerację komórek, działając na nie jednocześnie ochronnie. Wpływa to korzystnie na pracę całego narządu. Dlatego też fosfolipidy rekomendowane są w stanach zapalnych wątroby oraz gdy dochodzi do ograniczenia jej funkcjonowania (uszkodzenia, stany zapalne, zwłóknienia). Regularne sięganie po fosfolipidy reguluje również poziom cholesterolu we krwi. Cholina natomiast to naturalny składnik fosfolipidów. Dlatego też jej wpływ na pracę wątroby i jej regenerację oraz funkcjonowanie są podobne.
Znaczenie dla dwóch ważnych procesów detoksykacyjnych zachodzących w wątrobie ma natomiast aminokwas: ornityna. Odpowiada za syntezę mocznika oraz glutaminy. W preparatach występuje jako asparaginian L-ornityny. Związek ten jest niezbędny w metabolizmie białek zachodzącym w komórkach wątrobowych.
Najlepszy lek na wątrobę
Skąd wiadomo, że konieczne jest wspomaganie wątroby za pomocą leków? Często gdy pojawia się ból wątroby suplement diety będzie za słaby. Podobnie gdy wykonując badania krwi okaże się, że tzw. próby wątrobowe (ALAT, AspAT) są podwyższone. Ich oznaczenie pozwala określić czy wątroba jest w dobrej kondycji i czy właściwie pracuje. Dlatego też jeśli odczuwamy częsty dyskomfort po posiłku lub gdy wyniki badań krwi nie mieszczą się w zakresach referencyjnych po konsultacji z lekarzem warto sięgnąć po dostępne bez recepty leki na wątrobę. Ranking tego typu preparatów otwierają produkty zawierające fosfolipidy sojowe oraz leki na wątrobę bez recepty z ostropestem plamistym, które standaryzowane są na zawartość silimaryny. Ten kompleks kilku związków chemicznych pozyskiwanych z nasion ostropestu działa silnie regeneracyjnie na komórki wątrobowe, a także protekcyjnie. Ponadto obniża poziom cholesterolu, głównie frakcji LDL oraz sprawdza się w profilaktyce kamicy żółciowej.
Warto pamiętać również, że stosując leki na wątrobę mamy pewność co do jakości preparatu. Podobnie jak wszystkie produkty ze statusem OTC (leki dostępne w sprzedaży odręcznej) są one monitorowane na każdym etapie produkcji i muszą spełniać restrykcyjne normy związane z biodostępnością i zawartością substancji czynnej.
Leki i suplementy na wątrobę bez recepty to jedno, ale na rynku dostępne są również preparaty na wątrobę dostępne na podstawie recepty lekarskiej. W swoim składzie zawierać one mogą wysokie dawki wymienionej wcześniej ornityny, ale również:
- tymonacyk - wspomagający procesy detoksykacyjne w wątrobie,
- kwas ursodeoksycholowy - obniża poziom cholesterolu oraz działa ochronnie na komórki wątrobowe, jako naturalny kwas żółciowy o niskiej toksyczności stosowany jest również w schorzeniach dróg żółciowych.

Tabletki ziołowe na wątrobę, zioła do zaparzania
Wątroba i drogi żółciowe są ze sobą ściśle powiązane. Nic więc dziwnego, że wyciągi ziołowe wspierające pracę wątroby wykazują często również działanie żółciopędne, ułatwiając tym samym trawienie tłuszczy. To m.in. dlatego zaleca się po ciężkostrawnym posiłku wypicie ziołowego naparu. Dzięki temu szybko poczujemy się lekko i pozbędziemy się uczucia pełności, odbijania, wzdęć i innych objawów związanych z niestrawnością. Zioła do zaparzenia niestety nie są zbyt smaczne, ale stanowią wsparcie dla całego układu pokarmowego. Dlatego wiele osób woli jednak połknąć tabletkę lub kapsułkę, która zawiera ziołowy ekstrakt i równie szybko poradzi sobie z dyskomfortem po posiłku, a przy tym zadziała hepatoprotekcyjnie.
Jako dodatek do posiłku lub w formie do picia oraz do połykania wśród ziół wspierających zdrowie wątroby znaleźć można nasiona ostropestu plamistego, ekstrakt z ziela karczocha oraz kłącza ostryżu.
Ostropest plamisty - nasiona
Od lat w medycynie wykorzystywane są owoce ostropestu, nazywane inaczej nasionami. Pozyskiwana jest z nich głównie sylimaryna. Stanowi ona kompleks kilku substancji, które wykazują głównie właściwości przeciwutleniające. Preparaty z ostropestem działają korzystnie na wątrobę, układ pokarmowy i drogi żółciowe. W jaki sposób?
- zwiększają wydzielanie żółci,
- działają rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego,
- łagodzą stan zapalny,
- działają regeneracyjnie na wątrobę
- posiadają właściwości odtruwające - m.in. dlatego sylimaryna w wysokich dawkach stosowana jest w przypadku zatrucia paracetamolem, alkoholem i muchomorem sromotnikowym, które to czynniki mocno uszkadzają wątrobę.
Za powyższe efekty działania nie odpowiada jedynie sylimaryna, ale również zawarte w roślinie olejki eteryczne, gorycze, olej bogaty w kwas tłuszczowe o aktywności kardioprotekcyjnej, sterole roślinne korzystnie wpływające na poziom cholesterolu we krwi oraz witamina E.
Dla wsparcia wątroby warto sięgać po preparaty z ostropestem, które mają określoną i podaną na opakowaniu ilość sylimaryny. Standaryzowane tabletki bądź kapsułki będą zdecydowanie lepsze niż suplement diety na opakowaniu którego napisano jedynie, że zawiera ostropest plamisty.
Wspomagając układ pokarmowy, sercowo-naczyniowy i chcąc osiągnąć efekt antyoksydacyjny można pić olej z nasion ostropestu lub dodawać go do posiłku. Ważne jednak by stosować go jedynie na zimo. Świetnym dodatkiem do sałatek są również zmielone nasiona z ostropestu.
Ziele karczocha
Najważniejszym składnikiem wspierającym pracę wątroby, zawartym w karczochu jest cynaryna. Korzystnie działa ona na metabolizm tłuszczy i kwasów żółciowych, a tym samym reguluje poziom cholesterolu we krwi i zapobiega zmianom miażdżycowym w naczyniach krwionośnych. Ponadto działa regeneracyjnie na wątrobę oraz poprawia jej ukrwienie. Ziele karczocha to również źródło wielu antyoksydantów oraz inuliny. Pęcznieje ona w przewodzie pokarmowym, dając uczucie sytości na dłużej oraz reguluje poziom cukru we krwi, ograniczając wchłanianie węglowodanów z pożywienia.
Preparaty z karczochem można stosować przy problemach trawiennych, wysokim poziomie cholesterolu oraz w celu wsparcia wątroby. Warto pamiętać, że z liści karczocha można przyrządzić również pyszne potrawy. Zapiekane karczochy lub sałatka z dodatkiem karczochów do świetny i jednocześnie zdrowy dodatek do obiadu.
Kłącze ostryżu długiego
Z kłącza ostryżu pozyskuje się dobrze znaną wszystkim przyprawę zwaną kurkumą. Wykazuje ona silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, a wszystko przez zawartą w niej kurkuminę. Jak kurkuma wpływa na zdrowie wątroby i dlaczego jest tak popularnym składnikiem suplementów diety na trawienie? Działa ona ochronnie i regeneracyjnie na wątrobę, a dodatkowo przeciwzapalnie co ma ogromne znaczenie w przebiegu zapalenia dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego. Ponadto znalazła zastosowanie wśród osób cierpiących na chorobę wrzodową żołądka, nadkwaśność, zgagę oraz zespół jelita drażliwego. Ogranicza wydzielanie soku żołądkowego oraz niweluje dokuczliwe objawy towarzyszące tym schorzeniom.
Kurkuma to nie tylko smaczna, lekko ostra przyprawa, która jest niezbędna w kuchni indyjskiej, ale również produkt o cennych właściwościach prozdrowotnych. Od lat pojawia się szereg naukowych dowodów na antynowotworowe działanie ostryżu długiego. Biorąc pod uwagę jego korzystny wpływ na wątrobę i trawienie kurkuma powinna znaleźć się w niemal każdej przygotowywanej w domu potrawie.
Wątroba to niezwykle ważny narząd, który ze względu na niewłaściwą dietę, nadużywanie alkoholu i przewlekłe stosowanie leków jest bardzo mocno obciążona. Warto zatem wspierać wątrobę sięgając po naturalne składniki, jak zioła, ale również dostępne w aptekach leki i suplementy diety. Jaki preparat na wątrobę wybrać? Najlepiej produkt dobrej jakości, lek bądź standaryzowany suplement diety. Dzięki uzupełnieniu diety w składniki o działaniu regeneracyjnym i ochronnym na komórki wątrobowe, ale też często zwiększającym wydzielanie żółci i wspomagającym procesy trawienne poczujemy się znacznie lepiej. Tabletki na wątrobę dla mężczyzn i kobiet stanowią kompleksowy preparat na niestrawność, łagodzący dokuczliwe objawy ze strony przewodu pokarmowego.
Bibliografia:
- Kania M., Baraniak J.; Właściwości lecznicze roślin przyprawowych na przykładzie ostryżu długiego; Post Fitoter 2015; (16)2: 102-106 [dostęp online].
- Teterycz D., Michalak-Majewska M.; Karczoch zwyczajny (Cynara scolymus) - innowacyjny surowiec o bogatych właściwościach leczniczych; Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 2018; 593: 87-100; DOI 10.22630/ZPPNR.2018.593.18.
- Nurzyńska-Wierdak R. i inni; Prozdrowotne właściwości karczocha zwyczajnego; KOSMOS Problemy Nauk Biologicznych 2018; tom 67; 4(321): 823-831 [dostęp online].
- Kołota A.; Możliwość zastosowania ekstraktu sylimaryny w alkoholowej chorobie wątroby – przegląd literatury; Alcohol Drug Addict 2017; 30 (2): 137-154; DOI: https://doi.org/10.5114/ain.2017.70290.