Kwasy omega – 3 to jeden z najważniejszych składników w diecie dziecka. Ich rola jest znacząca zarówno w okresie prenatalnym, niemowlęcym jak również na dalszych etapach rozwoju. Wspierają one rozwój układu nerwowego, odporność, a także funkcje skóry. Dlaczego jeszcze warto uzupełniać dietę malucha w kwasy omega? Jakich preparatów szukać?
1. Kwasy omega 3 i 6 – co to jest?
2. Kwasy omega dla dzieci – dlaczego są tak ważne?
3. Kwasy tłuszczowe omega – 3 – źródła
4. Kwasy omega – 3 – apteka, czyli preparaty z kwasami omega dla dzieci
5. Kwasy tłuszczowe omega – 3 - jak długo stosować?
Kwasy omega 3 i 6 – co to jest?
Kwasy tłuszczowe to związki organiczne składające się z węgla i wodoru. Wchodzą one w skład tłuszczy, ale mogą występować także w postaci wolnej. Kwasy tłuszczowe można podzielić ze względu na obecność i ilość wiązań podwójnych (nienasyconych) między atomami węgla. Wyróżnia się nasycone kwasy tłuszczowe oraz jedno i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Do ostatniej grupy należą zarówno omega - 3 jak i kwasy omega - 6. Zalicza się je do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, ponieważ nie są wytwarzane w organizmie i muszą być stale przyjmowane z pożywieniem.
W diecie dziecka główną rolę odgrywają kwasy omega - 3. Określenie kwasy sugeruje, że pod tą nazwą kryje się więcej składników. Do nienasyconych kwasów tłuszczowych omega - 3 zalicza się: kwas dokozaheksaenowy (kwas DHA), kwas eikozapentaenowy (kwas EPA) oraz alfa-linolenowy (ALA). Już na etapie życia płodowego ich właściwa ilość w diecie matki pozwala na prawidłowy rozwój układu nerwowego malucha. Co ma znaczenie również dla niemowląt karmionych piersią. Pozytywny wpływ suplementacji omega - 3 ma również ogromne znaczenie w wielu dolegliwościach skórnych wieku dziecięcego m.in. AZS, profilaktyce cukrzycy typu II i przeciwdziałaniu otyłości. Ponadto wspomagają układ immunologiczny, głównie jego mechanizmy ochronne oraz korzystnie oddziałują na układ sercowo- naczyniowy w tym poziom cholesterolu we krwi.
Oczywiście kwasy omega - 6 są również istotne w diecie. Wykazują działanie przeciwnowotworowe i korzystnie wpływają na serce. Nie mniej jednak szkodliwy jest ich nadmiar, ponieważ w przeciwieństwie o kwasów omega - 3 działają prozapalnie i prozakrzepowo, a dodatkowo mogą je wypierać. Są one często stosowane jako dodatek do żywności. Dlatego ich zbyt wysokie stężenie we krwi stwierdza się u osób spożywających znaczne ilości wysoko przetworzonych dań.
Kwasy omega dla dzieci- dlaczego są tak ważne?
Suplementacja kwasami omega - 3 zalecana jest przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne przynajmniej od 20- tego tygodnia ciąży. Dawka dobowa kwasu DHA powinna wynosić 500 - 600 mg. Korzystnie wpływa to nie tylko na rozwój płodu, ale również na sam przebieg ciąży. Chroni przed przedwczesnym porodem oraz niską masą urodzeniową dziecka. Jakie jeszcze znaczenie ma sam kwas dokozaheksaenowy?
- jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu, m.in. dlatego, że jest odpowiedzialny za budowę i funkcjonowanie błon komórkowych w układzie nerwowym,
- zapewnia właściwe ukrwienie tkanek i przepływ impulsów w komórkach nerwowych,
- znajduje się w dużej ilości w siatkówce oka,
- zapewnia prawidłową ostrość widzenia, ponieważ wpływa na ilość i działanie rodopsyny - barwnika znajdującego się w siatkówce.
Istotna jest również rola pozostałych kwasów omega - 3. Właściwości ich to:
- korzystny wpływa na układ odpornościowy,
- zmniejszenie częstotliwość infekcji u niemowląt,
- działanie przeciwzapalnie,
- obniżenie ryzyka powstania odczynów alergicznych, w tym również tych skórnych,
- ułatwienie przyswajania wapnia z pożywienia,
- pomoc w walce z infekcjami górnych dróg oddechowych.
Odpowiednia ilość kwasów omega -3 w diecie jest niezwykle ważna, a ich niedobór znacznie utrudnia prawidłowy rozwój intelektualny dziecka. W późniejszych latach pojawiają się problemy ze skupieniem uwagi, zapamiętywaniem, uczeniem się. Ma to związek ze słabszym widzeniem oraz utrudnionym rozwojem mózgu we wczesnym dzieciństwie. U dzieci z ADHD (zespołem nadpobudliwości psychoruchowej) oznacza się niższy poziom kwasów omega - 3 niż u tych rozwijających się prawidłowo.
Nic więc dziwnego, że na etapie intensywnego rozwoju mózgu dziecka nie może zabraknąć kwasów omega. Mleko modyfikowane dostarcza maluchowi ich odpowiednią ilość. Natomiast niemowlęta karmione piersią muszą być zaopatrywane w kasy omega znajdujące się w mleku mamy. Stąd też zalecenia specjalistów, aby kobiety karmiące suplementowały DHA w ilości 200 mg na dobę oraz spożywały ryby i owoce morza, a gdy podaż tych produktów jest znikoma należy sięgać nawet do 600 mg kwasów DHA na dzień.
Kwasy tłuszczowe omega - 3 - źródła
Najlepsze kwasy omega dla dzieci to te dostarczane im wraz z pożywieniem. Naturalnym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych są tłuste ryby morskie (makrela, halibut, sardynki, łosoś, dorsz) oraz owoce morza. Aby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie dziecka od 3. roku życia na kwas DHA i EPA trzeba zjeść 2 razy w tygodniu około 150 g ryby. Natomiast w przypadku starszych dzieci powyżej 12. roku życia ta ilość powinna być 2 razy większa. Bogate w kwasy omega - 3 produkty to również oleje roślinne (rzepakowy, lniany) oraz orzechy włoskie, nasiona chia i siemię lniane.
Niestety często ze względu na preferencje smakowe dzieci ciężko jest je przekonać, że powinny zjadać tłuste ryby. Problem z jedzeniem ryb jest również taki, że muszą być one bardzo dobrej jakości. Ryby mogą kumulować w sobie liczne metale ciężkie, które są bardzo szkodliwe dla organizmu dziecka. Ponadto smażenie ryby niszczy dużą ilość kwasów omega -3 w niej zawartych. Najlepiej, aby była ona przyrządzona na parze lub w piekarniku. Napotykając te wszystkie trudności i mając na uwadze korzystny wpływ tych składników na ludzki organizm rodzice często podejmują decyzję, że warto uzupełniać codzienne menu malucha kwasami omega w postaci suplementów diety.
Suplementy diety z kwasami omega dla dzieci i dorosłych - sprawdź >>
Kwasy omega - 3 - apteka, czyli preparaty z kwasami omega dla dzieci
Wiadomo, że najlepiej, jeśli źródłem kwasów omega jest dieta bogata w ryby morskie, oleje oraz orzechy. Jeśli ciężko jest przemycić do codziennego menu malucha tego typu produkty to ze względu na wysokie zapotrzebowanie na te składniki przez ludzki organizm dobrym rozwiązaniem jest suplementacja omega.
Wybierając suplement diety uzupełniający ilość kwasów omega -3 w diecie dziecka najlepiej wybrać taki, który zawiera zarówno kwas DHA jak i EPA. Kwas eikozapentaenowy zabezpiecza przed uwalnianiem z błony komórkowej kwasu DHA, a w sytuacji jego deficytu pełni jego rolę i jest do niego przekształcany. Stosowanie suplementu diety zawierającego oba rodzaje kwasów omega daje najlepsze efekty i to tego typu kwasy omega 3 dla dzieci nadpobudliwych powinny być stosowane.
Popularne są kwasy omega-3 dla dzieci w syropie. Dla maluchów poniżej 3- ciego roku życia dostępne są oprócz płynnych form kapsułki twist-off, a dla starszych żelki. Są to przystępna dla dzieci formy preparatów w smacznych wariantach smakowych. Alternatywą jest suplementacja olejem rybim bogatym w kwasy omega oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, w tym wspierającą układ immunologiczny witaminę D. Tran dla dzieci dostępny jest w formie płynnej lub w kapsułkach.
Preparaty z tranem na odporność>>
Bez względu na postać bardzo ważne jest źródło kwasów omega - 3. Najlepiej jeśli pozyskiwane są one z alg bądź wolnych od zanieczyszczeń, certyfikowanych hodowli rybich. Warto również zwrócić uwagę na dodatkowe składniki preparatu. Pożądane są substancje o działaniu antyoksydacyjnym, np. witamina E.
Omega kwasy dla dzieci - sprawdź szeroki wybór >>
Kwasy tłuszczowe omega - 3 - jak długo stosować?
Z powodu niedostatecznego spożycia ryb w Polsce zaleca się uzupełniać dietę o kwasy omega - 3 w przypadku niemowląt, dzieci, ciężarnych i kobiet karmiących piersią. Ma to na celu zapewnienie prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka. Kwasy tłuszczowe omega - 3 dla dzieci są bardzo ważne w przypadku nadmiernej pobudliwości, problemów z nauką, koncentracją oraz atopowego zapalenia skóry i schorzeń alergicznych.
Eksperci rekomendują uzupełnianie omega - 3 w diecie również w przypadku osób starszych, cierpiących na depresję, chorobę Leśniowskiego - Crohna, alergie, schorzenia autoimmunologiczne, reumatoidalne zapalenie stawów, jak również pacjentów kardiologicznych i neurologicznych. Wykazano, że w przypadku wyżej wymienionych grup, regularne stosowanie kwasów tłuszczowych omega - 3 działa korzystnie w profilaktyce i leczeniu. W ich wypadku suplementacja kwasami omega nie musi być ograniczona czasowo.
Pozostałe zdrowe osoby spożywające małą ilość ryb w diecie także mogą pomyśleć o dodatkowej suplementacji omega - 3. Dla dzieci czy dla dorosłych jest to niezwykle ważny składnik, który wspomaga również układ immunologiczny i może być stosowany także jako preparat na odporność.
Jak wspierać odporność dziecka? Przeczytaj w artykuł >>
Jedynie pacjenci leczący się na hemofilię oraz stosujący leki przeciwzakrzepowe powinni przed zastosowaniem kwasów omega skonsultować się z lekarzem. Suplementy diety tego typu stosowane w wyższych dawkach mogą wpływać na krzepliwość krwi.
Odpowiednia ilość kwasów omega - 3 jest niezwykle ważna w diecie dziecka, ale także i osoby dorosłej. Nic dziwnego, że według zaleceń zarówno kobiety w ciąży jak i karmiące piersią powinny regularnie stosować te składniki nawet mimo zróżnicowanej i zbilansowanej diety. Wtedy nie zabraknie maluchowi na wczesnym etapie rozwoju kwasów tłuszczowych. Dzięki temu prawidłowo będzie rozwijał się jego układ nerwowy oraz inne struktury i systemy w organizmie. Zastanawiając się - kwasy omega 3 jakie wybrać? - warto stawiać na dobrej jakości, standaryzowane suplementy pochodzące z alg i ryb z certyfikowanych hodowli. Sięganie po preparaty nieznanego pochodzenia może być wręcz szkodliwe dla zdrowia.
Bibliografia:
- Marciniak-Łukasik K.; Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega - 3; Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 6 (79), 24 – 35 [dostęp online].
- Kościej A.; Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci; Probl Hig Epidemiol 2017, 98(2): 110-117 [dostęp online].
- Rekomendacje Grupy Ekspertów dotyczące spożycia i suplementacji diety kwasami omega-3 w populacji ludzi dorosłych. Family Medicine& Primary Care Review, 2007, 9, 175-177 [dostęp online].
68 characters selected
