W okresie menopauzy dochodzi do wygaśnięcia aktywności hormonalnej jajników, a co za tym idzie obniża się poziom estrogenów we krwi. Hormony płciowe oddziałują na cały organizm kobiety. Kiedy ich stężenie spada pojawia się szereg nieprzyjemnych objawów. Jakie są najczęstsze symptomy przekwitania i czy można je łagodzić stosują tabletki na menopauzę dostępne w aptekach bez recepty?
1. Menopauza – co to jest?
2. Menopauza w jakim wieku? Menopauza – ile trwa?
3. Szczegółowe objawy menopauzy - menopauza a miesiączka
4. Skuteczny lek na menopauzę – hormony, zioła
5. Menopauza u mężczyzn - andropauza
Menopauza – co to jest?
Menopauza inaczej nazywana klimakterium bądź przekwitaniem to fizjologiczny okres w życiu każdej kobiety pomiędzy wiekiem prokreacyjnym a początkiem starzenia się. W tym czasie zanika aktywność hormonalna jajników. Przestają one wydzielać estrogen, na skutek czego wzrasta stężenie FH i LSH. Jak wiadomo hormony krążące we krwi oddziałują na cały organizm, stąd też zachodzi w nim szereg zmian, a kobiety skarżą się na wiele pojawiających się w tym okresie symptomów. Dotyczy to najczęściej pań między 45 – tym a 50 – tym rokiem życia. Niekiedy menopauza rozpoczyna się znacznie wcześniej. Wtedy ma to związek m.in. z leczeniem onkologicznym (radioterapia, chemioterapia) czy też zabiegiem usunięcia jajników bądź macicy i jest to zjawisko patologiczne. Skąd natomiast wiadomo, że to menopauza? Wiek nie jest tutaj czynnikiem determinującym. Jest nim natomiast ustanie krwawienia miesięcznego. Jeśli nie wystąpi ono przez rok, wtedy mówi się, że kobieta weszła w okres klimakterium.
Menopauza w jakim wieku? Menopauza – ile trwa?
Menopauza nie jest zjawiskiem które trwa jedynie chwile. Organizm potrzebuje wielu lat zanim przystosuje się do zmian w gospodarce hormonalnej. Dlatego też cały okres klimakterium dzieli się na premenopazę, menopauzę i postmenopauzę. Zatem jak długo trwa menopauza? Łącznie to nawet kilkanaście lat. Oczywiście w tym czasie nasilenie objawów nie jest jednakowe. Zdecydowanie najbardziej doskwiera paniom we właściwej fazie menopauzy. Kiedy to spadek ilości hormonów płciowych we krwi jest rekompensowany przez wzrost aktywności wydzielniczej przysadki mózgowej. Co wiąże się ze wzrostem stężenia we krwi hormonu folikulotropowego (FSH) oraz hormonu luteinizującego (LH), które mają za zadanie stymulować jajniki do działania na właściwym poziomie.
Kiedy zaczyna się menopauza? Fizjologicznie pierwsze objawy menopauzy tzw. przepowiadające mogą pojawić się już około 40 – tego roku życia i zazwyczaj mają związek z zaburzeniami miesiączki oraz obniżeniem płodności. Nie zawsze jest to jednak jednoznaczne. Dlatego warto udać się do ginekologa kiedy zaczyna nas coś niepokoić. Jak sprawdzić czy to menopauza? Najlepiej oznaczyć poziom hormonów we krwi, co zazwyczaj ordynuje lekarz. Dostępne w aptekach testy na menopauzę nie zawsze bywają wiarygodne, a ich wynik i tak powinien podlegać konsultacji lekarskiej. Duże znaczenie jeśli chodzi o wiek w którym rozpoczyna się menopauza mają m.in. brak aktywności seksualnej, karmienia piersią, palenie papierosów, jak również uwarunkowania genetyczne. Jeśli czynniki te występują u kobiety przekwitanie rozpoczyna się wcześniej.
Natomiast kiedy ustępują objawy menopauzy jest to sygnał, że proces zmian hormonalnych zachodzących w organizmie dobiegł końca. Nie mniej jednak istotne jest, aby pacjentka skonsultowała to ze swoim ginekologiem.
Szczegółowe objawy menopauzy – menopauza a miesiączka
Coraz rzadziej występujące cykle owulacyjne, spadek płodności, nieregularne krwawienia, plamienia, bardziej obfite miesiączki, które przedłużają się u kobiety w okolicach 40 – tych urodzin to znak, że rozpoczyna się menopauza. Objawy te mają związek ze spadkiem produkcji estrogenów i progesteronu w jajnikach. W momencie gdy zaczyna działać mechanizm kompensacyjny i przysadka mózgowa rozpoczyna produkcję hormonów mających na celu stymulację jajników do pracy, wówczas te dwa zjawiska nakładają się na siebie i pojawiają się również inne symptomy klimakterium do których należą:
- Chwiejność naczynio – ruchowa, czyli uderzenia gorąca. Menopauza to zjawisko kojarzące się przede wszystkim z tym właśnie objawem. Polega on na wrażeniu napływającej fali gorąca do górnej części ciała, które trwa kilka minut. Skóra staje się chwilowo czerwona i pojawia się na niej pot. W związku z tym, że ten dość problematyczny symptom może trwać latami warto w tym czasie prowadzić odpowiednią dietę ograniczającą ostre potrawy, alkohol i kawę oraz dbać o nawodnienie organizmu sięgając po wodę, ale również ziołowe herbatki.
- Nerwowość, bezsenność oraz nocne pocenie się, które jest tak intensywne, że niekiedy konieczna jest zmiana pościeli i ubrania by móc spać spokojnie. Problemy ze snem spowodowane są natomiast brakiem fazy REM, umożliwiającej odpoczynek oraz bezsennością wywołaną oczekiwaniem na pojawienie się nieprzyjemnej fali gorąca.
- Zmiany zachodzące w pochwie. Staje się ona węższa, krótsza i mocno wysuszona.
- Zwiększona częstotliwość infekcji dróg moczowych.
- Spadek napięcia mięśni wokół cewki moczowej, co wiąże się z pojawieniem się problemu nietrzymania moczu.
- Utrata jędrności piersi, które stają się wiotkie i opadające.
- Pojawienie się zmarszczek na skórze i utrata jej elastyczności, co ma związek m.in. ze spadkiem ilości kolagenu i tkanki tłuszczowej.
- Zwiększone wypadanie włosów.
- Przyrost bądź wahania masy ciała.
- Demineralizacja kości i osteoporoza, co zwiększa predyspozycję do złamań i innych urazów.
Niekiedy pojawiają się również nietypowe objawy menopauzy do których zalicza się m.in. zawroty i bóle głowy, drażliwość, wahania nastroju, nudności, zmęczenie, kołatanie serca, bóle stawów. Zarówno te charakterystyczne jak i atypowe dla klimakterium objawy są indywidualne dla każdej kobiety i występują w różnym nasileniu i częstotliwości. Bywa tak, że kobieta bardzo łagodnie przechodzi przez wszystkie okresy menopauzy, ale zdarza się również, że objawy są tak nasilone, że powodują ogromny dyskomfort w życiu codziennym, źle wpływają na psychikę, samoocenę, koncentrację i ogólne samopoczucie.
Co zatem zrobić gdy pojawia się menopauza a objawy fizyczne i psychiczne uniemożliwiają normalne funkcjonowanie? Można je łagodzić za pomocą ziołowych preparatów, a w przypadku znacznego nasilenia problemu warto porozmawiać z lekarzem na temat hormonalnej terapii zastępczej.
Skuteczny lek na menopauzę – hormony, zioła
W celu łagodzenia dokuczliwych objawów menopauzy można stosować ekstrakty z roślin zawierających fitoestrogeny. Związki te mają zdolność łączenia się z receptorami dla estradiolu. Oprócz ekstraktów ziołowych bogatych w fitoestrogeny tabletki na menopauzę zawierają również szereg witamin i minerałów uzupełniających dietę kobiet w okresie przekwitania i podnoszących ogólną sprawność ich organizmu. W związku z tym, że problemy ze snem znacznie obniżają komfort życia pań zioła na menopauzę połączone są również z tymi ułatwiającymi zasypianie, np. szyszką chmielu oraz z melatoniną, będącą hormonem snu. Przykładem preparatu łagodzącego objawy klimakterium zarówno w ciągu dnia jak i w nocy jest Jasnum. Jeśli w okresie przekwitania najbardziej dokuczliwe okazują się objawy natury psychicznej to w celu zachowania równowagi emocjonalnej, poprawy nastroju oraz walki ze zmęczeniem i znużeniem można sięgnąć po Jasnum mood. Natomiast dla pań zmagających się z dolegliwościami ze strony układu moczowo – płciowego rekomendowany jest Jasnum uro. Zawierający lignany, a także ekstrakty z pestek dynii oraz ziela skrzypu polnego sprawdzające się w przypadku nawracających infekcji dróg moczowych.
Menopauza tabletki Jasnum – sprawdź >>
Kiedy objawy menopauzy są mocno nasilone, a stosowanie suplementów diety zawierających ziołowe ekstrakty nie jest pomocne, warto rozważyć kurację hormonalną. Hormonalna terapia zastępcza to zdecydowanie najbardziej skuteczny lek na menopauzę. Zlecana jest ona tylko i wyłącznie przez lekarza na podstawie badań fizykalnych, biochemicznych oraz wywiadu z pacjentem. Ma ona na celu uzupełnienie poziomu przede wszystkim estrogenu, a niekiedy również progesteronu. Leki na menopauzę tego typu zawierają niewielkie dawki hormonów, są bezpieczne i znacznie poprawiają jakość życia pacjentek. Hormonalna terapia zastępcza powinna być kontynuowana przez mniej więcej 6 lat.
Menopauza u mężczyzn - andropauza
Co to jest menopauza u mężczyzn? Zjawisko potocznie nazywane andropauzą dotyczy mężczyzn około 50 – tego roku życia i ma związek z postępującym wraz z wiekiem niedoborem hormonów takich jak: testosteron, dihydrotestosteron, hormon wzrostu i melatonina. Zmiany w gospodarce hormonalnej niosą za sobą szereg dolegliwości, których stopień nasilenia w dużej mierze zależy od stanu zdrowia, stylu życia i kondycji mężczyzny. Mowa tutaj m.in. o otyłości, spadku masy i siły mięśniowej, obniżeniu samooceny oraz zmniejszeniu gęstości tkanki kostnej. Wszystkie te zmiany w organizmie zachodzące pod wpływem zaburzenia gospodarki hormonalnej znacznie pogarszają jakość życia mężczyzn, których organizm podlega nasilonym procesom starzenia. Problem andropauzy i związanej z nią symptomów dotyka około 50% mężczyzn.
Menopauza nie musi być uciążliwym zjawiskiem, które ogranicza i pogarsza jakość życia dojrzałej kobiety. Można skutecznie łagodzić objawy z nią związane. W pierwszej kolejności rozpoczynając uzupełnienie diety za pomocą ziołowych preparatów, a gdy te po kilku miesiącach stosowania nie przynoszą efektów można rozważyć terapię hormonalną podlegającą ścisłej kontroli lekarskiej.
Bibliografia:
- Wiśniewska A. i inni; The effect of physical activity on psychomotor women menopausal; Journal of Health Sciences; 2014; 4(14): 257-272 [dostęp online].
- Gryszczyńska A. i inni; Zastosowanie roślin leczniczych w menopauzie cz.I; Postępy Fitoterapii 2/2012: 79-92 [dostęp online].
- Kołodziejczyk J. i inni; Właściwości lecznicze izoflawonów w łagodzeniu objawów towarzyszących menopauzie i nie tylko; Kosmos Problemy nauk biologicznych; 2012; 2(295):331-339 [dostęp online].
- Walaszek K. i inni; Andropauza i proces starzenia się a jakość życia mężczyzn po 50. roku życia; Forum Medycyny Rodzinnej 2017; 11 (5): 209–215 [dostęp online].
