Odmrożenia to częsty problem zimą, który dotyka zarówno dzieci jak i dorosłych. Zbyt długa ekspozycja na niską temperaturę i nieprawidłowe zabezpieczenie przed czynnikami zewnętrznymi może prowadzić do uszkodzenia warstwy skóry. Odmrożenia mogą również powodować deformacje tkanek wewnętrznych, zaburzenia przepływu krwi a nawet prowadzić do martwicy skóry, kości i mięśni. Znajomość pierwszej pomocy jest bardzo ważna, aby zmniejszyć ryzyko powstania ciężkich powikłań. Niekiedy, w przypadku odmrożenia stóp, rąk i nóg 3 i 4 stopnia konieczna jest nawet amputacja.
Ugryzienie meszki - jak wygląda i jak złagodzić swędzenie?

W okresie letnim bardzo często dochodzi do ugryzień przez owady. Jednymi z nich są meszki. Ugryzienia po meszce są zazwyczaj bardziej dokuczliwe niż ugryzienia komarów. Co wówczas zastosować, aby złagodzić pojawiające się objawy? Jakie domowe sposoby na ugryzienie meszki mogą przynieść ulgę? Dowiedz się też, czy ugryzienie meszki jest niebezpieczne i jak można mu zapobiegać.
2. Jak wygląda ugryzienie meszki?
3. Czy ugryzienie meszki jest niebezpieczne?
4. Ugryzienie meszki – co stosować?
5. Domowe sposoby na ugryzienie meszki
6. Ugryzienia meszek – jak im zapobiegać?
Meszki – jak je rozpoznać?
Meszki to niewielkich rozmiarów owady, których długość zazwyczaj wynosi od 5 do 15 mm. Na świecie występuje ponad 2000 gatunków tych owadów, z czego w Polsce zaledwie niewielka część tej liczby. Meszki mają najczęściej czarno-szare zabarwienie. Stąd też ich angielska nazwa to „black fly”. Ich charakterystyczną cechą jest para dużych skrzydeł. Mają też duże oczy i krótkie czułki. Na ludziach pasożytują jedynie samice meszek. Potrzebują one krwi aby móc się rozmnażać. Samica może jednorazowo złożyć nawet do 500 jaj. W zależności od gatunku, wykluwają się one po kilku lub kilkunastu dniach. Pełny cykl rozwojowy trwa jednak znacznie dłużej.
Meszki są najbardziej aktywne w okresie letnim. Do ugryzienia może dojść już w okresie kwietnia-maja. Insekty mogą atakować chmarami. Najwięcej tych owadów znaleźć można w pobliżu miejsc wilgotnych, np. przy zbiornikach wodnych. Powszechnie występują one też w gęstych zaroślach i lasach. Zazwyczaj atakują w ciągu dnia, w przeciwieństwie do komarów, która są najbardziej aktywne wieczorem i w nocy. Gryzą nie tylko ludzi, ale również zwierzęta.



Jak wygląda ugryzienie meszki?
Ugryzienie meszki potrafi być bardzo dotkliwe. Samica rozcina skórę przy pomocy aparatu gębowego i pobiera pojawiającą się krew. Ślina tych owadów jest silnie toksyczna. Dlatego też ugryzienie meszki może być bardziej odczuwalne niż ugryzienie wspomnianego już komara. Ślady po ugryzieniu meszki najczęściej mają postać czerwonych grudek o niewielkiej średnicy. Pojawiają się one gównie na odsłoniętej skórze – twarzy, tułowiu czy też kończynach. Meszki mogą też dostać się pod ubranie.
Meszka – ugryzienia od razu są bardzo swędzące. Można zauważyć też niewielki przezroczysty pęcherzyk wypełniony płynem. Po kilku godzinach może pojawić się obrzęk i zaczerwienienie. Swędzenie może utrzymywać się nawet kilka dni.



Czy ugryzienie meszki jest niebezpieczne?
Ze względu na toksyczność śliny która przedostaje się w miejsce ugryzienia, objawy po ataku meszki mogą mieć większe nasilenie niż w przypadku innych owadów. Może też wystąpić stan podgorączkowy lub gorączka. W większości przypadków ugryzienie meszki nie jest jednak groźne. Reakcja będąca następstwem ugryzienia jest zazwyczaj miejscowa (Jak leczyć alergię i jakie preparaty stosować?). Bardzo rzadko rozwija się silna reakcje alergiczna stanowiąca zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Czasami reakcja organizmu na ślinę meszków nie jest miejscowa, a ogólnoustrojowa. Mogą wówczas pojawić się nudności, bóle brzucha, wymioty, osłabienie, bóle stawowe i gorączka. Zauważyć można też powiększenie węzłów chłonnych.
U osób uczulonych, po ugryzieniu meszki, oprócz wymienionych wyżej objawów mogą wystąpić także problemy z oddychaniem i duszność. Pacjent z takimi symptomami wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Brak odpowiedniej i szybkiej pomocy może zakończyć się śmiercią osoby ugryzionej.
Ugryzienie meszki – co stosować?
Co na ugryzienie meszki można zastosować? Samodzielnie leczymy jedynie łagodne reakcje miejscowe. Jeśli zmiany są pojedyncze, a objawy to jedynie swędzenie, zaczerwienienie i lekka opuchlizna, można zastosować lek miejscowy. Przykładowe preparaty po ukąszeniu to żele Fenistil i Foxill. Składnik aktywny obecny w tych lekach szybko niweluje dokuczliwy świąd. Łagodzi też podrażnienie skóry będące wynikiem ugryzienia i zmniejsza obrzęk. W leczeniu można wykorzystać też hydrokortyzon w kremie (np. Maxicortan). Posiada on właściwości przeciwzapalne i przeciwświądowe.
Czasami powodowane przez ugryzienie meszki objawy są na tyle silne, że utrudniają skupienie się na codziennych aktywnościach i zaburzają spokojny sen. Wówczas można sięgnąć po lek przeciwalergiczny w formie kropli lub tabletek. W takim przypadku, na ugryzienie meszki u dziecka można zastosować krople Fenistil. Jednym z jego działań niepożądanych jest senność i zmęczenie, co akurat może być korzystne po podaniu w porze wieczornej.
Wywołana przez ugryzienie meszki opuchlizna najczęściej jest niewielka. Można wówczas zastosować żel Altacet lub Altaziaja, które działają przeciwobrzękowo i ściągająco. Wybrany preparat nanosi się na skórę 3-4 razy w ciągu doby. Swędzące i opuchnięte miejsca ugryzień po meszkach można łagodzić też przy pomocy zawiesiny Pudroderm. Zawarte z niej składniki aktywne wykazują właściwości przeciwświądowe i miejscowo znieczulające. Dzięki obecności lewomentolu, szybko po zastosowaniu pojawia się przyjemne uczucie chłodzenia. Pudroderm może być stosowany już powyżej 2 roku życia. Niewielką ilość preparatu zaleca się nakładać na miejsce ugryzienia 2-3 razy w ciągu doby lub częściej, jeśli zachodzi taka potrzeba. Pamiętajmy o tym, że jest ta zawiesina, która wymaga wstrząśnięcia przez użyciem.
Powodowane przez chmarę meszek ugryzienia mogą powodować silny obrzęk i świąd. U osób uczulonych, taka reakcja może pojawić się nawet po jednym ugryzieniu. Jeśli objawy są bardzo nasilone, konieczne może być zastosowanie doustnego glikokortykosteroidu. Pacjenci ze zdiagnozowaną alergią często mają taki lek w domu i są informowani przez lekarza, w jakiej sytuacji powinni go zażyć.
Ugryzienia meszek można łagodzić przy pomocy miejscowych leków przeciwalergicznych. Pomocne są też krem z hydrokortyzonem oraz zawiesina o działaniu znieczulającym i przeciwobrzękowym. Przy silniejszych objawach można sięgnąć po doustny lek na alergię, w którym znajduje się np. dimetinden lub loratadyna.
Domowe sposoby na ugryzienie meszki
Wywoływane przez ugryzienie meszki objawy można łagodzić również przy pomocy domowych sposobów. Przykładowe domowe metody na ugryzienie tych owadów to:
- przykładanie lodu – nie zaleca się bezpośredniego przykładania do skóry kostki lodu. Lepiej jest przygotować zimny okład, np. poprzez zawinięcie kostek lodu w bawełnianą ściereczkę lub ręcznik. Można też skorzystać z kompresów żelowych, które dostępne są też w niewielkich rozmiarach,
- ziołowe okłady – w celu uśmierzenia objawów ugryzienia meszki można sięgnąć po olejek tymiankowy, olejek goździkowy czy chociażby olejek z drzewa herbacianego. Kilka kropli olejku należy nanieść na watę lub wacik i przyłożyć do miejsca ugryzienia. Można korzystać z pojedynczych olejków eterycznych lub sięgnąć po płyn Argol Essenza Balsamica, który stanowi mieszankę wielu różnorodnych olejków eterycznych. Można też przygotować napar ziołowy, choć wymaga to już większego zaangażowania,
- żel aloesowy – aloes od wielu pokoleń wykorzystywany jest w celu łagodzenia różnorodnych zmian skórnych. Działa łagodząco i nawilżająco. Zmniejsza zaczerwienienie i podrażnienie. Wspomaga też proces regeneracji skóry. W krótkim czasie po nałożeniu powoduje odczuwalną ulgę.
Ugryzienia meszek – jak im zapobiegać?
Warto starać się unikać ugryzienia meszek poprzez:
- korzystanie z repelentów – dostępne są różnorodne preparaty przeciw owadom, które odstraszają insekty. Część z nich może być stosowana już u małych dzieci, inne przeznaczone są jedynie dla osób dorosłych. Należy przestrzegać ograniczeń wiekowych i stosować się do zaleceń dotyczących częstości aplikacji wybranego produkt,
- unikanie miejsc z dużym skupiskiem owadów – jeśli nie jest to możliwe, koniecznie należy pamiętać o dobrych repelentach. Wskazówki dotyczące wyboru repelentu można znaleźć w artykule: Opaski, spraye, a może plastry – skuteczne środki na komary,
- zasłanianie jak największej powierzchni ciała – wybierając się do miejsc, w których licznie występują owady, warto ubrać się tak, aby zakryć jak najwięcej skóry. Przydatne są wówczas długie spodnie, koszulka oraz nakrycie głowy,
- unikanie kolorowych ubrań oraz kosmetyków i zapachów o intensywnym zapachu podczas wycieczek.
Nie zawsze uda się uniknąć ugryzienia. Osoby uczulone udając się do miejsc, w których takie ryzyko jest podwyższone, powinny mieć ze sobą leki, które w razie potrzeby pomogą szybko zmniejszyć objawy ugryzienia.
W okresie letnim jesteśmy bardziej narażeni na ugryzienia meszek. Na szczęście, większość takich przypadków ma łagodny charakter i nie stwarza zagrożenia dla zdrowia. Miejscowy obrzęk, zaczerwienienie i swędzenie wystarczy łagodzić preparatami w formie kremu, żelu, zawiesiny lub innej postaci. Czasami pomocne jest też zażycie doustnego leku przeciwalergicznego. Warto pamiętać również o domowych sposobach na ugryzienie meszki, które również mogą odczuwalnie złagodzić świąd i obrzęk oraz poprawić samopoczucie osoby pogryzionej.
Bibliografia:
- Prasad R., Kushwaha A.S. Simulum fly bites. Med J Armed Forces India. 2018 Jul;74(3):284-286. doi: 10.1016/j.mjafi.2017.02.011.
- Chomicz L., Żebrowska J., Kubica-Biernat B., Konopka M. Czynniki wpływające na wzrost częstości atakowania ludzi przez meszki z rodzaju Simulium (Insecta, Diptera) w podmiejskich rejonach Warszawy. W książce: Stawonogi. Interakcje pasożyt-żywiciel. Lublin 2004, 81-85.
- Tabatabaei F., Azarmi S., Abbaszadeh Afshar M.J., et al. Blackfly fever and dermatitis caused by Simulium kiritshenkoi: a human case report in Iran. BMC Infect Dis. 2020 May 15;20(1):348. doi: 10.1186/s12879-020-05070-y.