Zapalenie układu moczowego to częsta przypadłość, która zazwyczaj przytrafia się w najmniej odpowiednim momencie. Oczywiście nawracające infekcje i te przebiegające z zaostrzonymi objawami wymagają konsultacji lekarskiej, ale często z pomocą przychodzą również domowe sposoby na zapalenie pęcherza. Jak załagodzić ból przy oddawaniu moczu oraz inne objawy związane z infekcją dróg moczowych za pomocą ziołowych naparów, nasiadówek i preparatów z żurawiną?
1. Zapalenie pęcherza – objawy
2. Domowe sposoby na zakażenie układu moczowego
3. Zapalenie układu moczowego u dzieci
4. Zapalenie pęcherza w ciąży
Zapalenie pęcherza – objawy
Zapalenie dróg moczowych ma związek z namnażaniem się bakterii odpowiedzialnych za infekcję. Aby określić ich rodzaj konieczne jest wykonanie badania bakteriologicznego próbki moczu. Najczęściej są to patogeny z rodzaju: Enterococcus, Klebsiella, Pseudomonas, Proteus oraz głównie E.coli. Jaka bakteria w moczu by to nie była, objawy związane z infekcją są podobne w każdym przypadku. Zalicza się do nich:
- ból w dolnym podbrzuszu,
- pieczenie w cewce moczowej podczas oddawania moczu,
- uczucie ciągłego parcia na pęcherz i jego niepełnego opróżnienia mimo wizyty w toalecie,
- dyskomfort podczas oddawania moczu oraz zaraz po jego oddaniu.
Zdarza się również, że infekcja układu moczowego ma charakter ostry. Wtedy w moczu można zaobserwować krew i pojawiają się objawy ogólne, w tym gorączką. Konieczna jest wtedy natychmiastowa konsultacja z lekarzem.
Zakażenie układu moczowego (ZUM) to problem, który znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Ma to związek z budową anatomiczną dróg moczowych. U pań cewka moczowa jest znacznie krótsza, a także znajduje się ona bliżej odbytu i pochwy, które to stanowią siedlisko drobnoustrojów chorobotwórczych. Bakterie wnikają do ujścia cewki, przylegają do jej ścian i ulegają namnażaniu, po czym wędrują wyżej i zajmują pęcherz moczowy. Jeśli infekcja nie jest zatrzymana na tym etapie może dojść do zakażenia moczowodów, a co gorsza nerek i prowadzić do ich trwałego uszkodzenia. Każdy czynnik spowalniający lub blokujący przepływ moczu ułatwia wnikanie bakterii do ujścia cewki i zwiększa ryzyko zakażenia.
Domowe sposoby na zakażenie układu moczowego
Domowe sposoby na zapalenie pęcherza mają na celu eliminację bakterii z dróg moczowych głównie poprzez działanie moczopędne, ale także odkażające. Popularne jeśli chodzi o takie efekty są zioła, z których można wykonać zarówno napary do picia jak i nasiadówki (ciepłe, ziołowe kąpiele). Do ziół o korzystnym działaniu na zapalenie cewki moczowej i pęcherza zalicza się m.in. liść brzozy, pokrzywy, ziele skrzypu, nawłoci, kłącze perzu i korzeń lubczyku. Zioła te dostępne są w formie sypanej, saszetek do zaparzania, a także gotowych mieszanek. Dla osób, które nie lubią pić ziołowych naparów, ze względu na ich specyficzny smak dostępne są oczywiście ekstrakty ziołowe w tabletkach, które zawierają kompozycje łagodzące objawy ZUM, np. Urosept.
Korzystny wpływ na układ moczowy wykazują również owoce żurawiny wielkoowocowej. Powszechnie jest ona stosowana jako środek ograniczający namnażanie się bakterii w drogach moczowych. Dlatego można po nią sięgać zarówno podczas infekcji jak i w celach profilaktycznych. Nie mniej jednak coraz więcej badań wskazuje na znacznie większy wpływ owoców żurawiny na zmniejszanie ryzyka rozwoju zakażenia w obrębie układu moczowego niż na łagodzenie objawów podczas trwającej infekcji. Co ważne sięgając po preparat z żurawiną warto wybrać ten standaryzowany na obecność związków aktywnych (proantocyjanidyny) lub sięgnąć po naturalny sok.
Objawy związane z zapaleniem pęcherza dobrze łagodzi również ciepło. Wyższa temperatura poprawia ukrwienie błon śluzowych. Dlatego położenie termoforu w okolicach podbrzusza czy też ciepłe kąpiele przynoszą choremu szybkie ukojenie. Ważne jest również nawodnienie. Aby chorobotwórcze bakterie z dróg moczowych mogły zostać wypłukane należy dostarczyć nawet do 3 l płynów więcej niż zazwyczaj. Warto sięgać po naturalne soki bogate w witaminę C oraz herbatki ziołowe.
Zapalenie układu moczowego u dzieci
ZUM u dzieci może powodować szereg niespecyficznych objawów, m.in. gorączkę, brak apetytu, wymioty, senność, płacz w trakcie oddawania moczu, zmianę zabarwienia i zapachu moczu. Ze względu na duże ryzyko powikłań, w postaci zapalenia nerek, nie warto leczyć zakażenie dróg moczowych u dzieci domowymi sposobami na własną rękę. Tym bardziej, że oprócz syropów z żurawiną nie ma na rynku preparatów bezpiecznych dla dzieci do podania w razie gdy pojawi się zakażenie układu moczowego. Objawy można łagodzić za pomocą ciepłej kąpieli czy też podania leków przeciwgorączkowych, ale wizyta u pediatry jest konieczna. Leczenie powinno zostać rozpoczęte gdy występują bakterie w moczu i opiera się ono na antybiotykoterapii. Należy również uważać z podawaniem dzieciom ziołowych naparów. Wiele z surowców tego typu nie nadaje się do stosowania przez maluchy.
Zapalenie pęcherza w ciąży
W trakcie ciąży dochodzi do szeregu zmian anatomicznych i funkcjonalnych, które dotyczą również układu moczowego. Obejmują one powiększenie nerek, zwiększenie zastoju moczu w pęcherzu i moczowodach, zmiany jego pH oraz wzrostu stężenia glukozy we krwi. Te wszystkie czynniki wpływają na wzrost ryzyka infekcji bakteryjnych zarówno w dolnym jak i górnym odcinku dróg moczowych.
Dlatego w tym szczególnym okresie profilaktycznie wykonuje się bakteriologiczne badanie moczu. Bakterie w moczu w ciąży mogą nie dawać żadnych objawów, a przyczynią się do rozwoju ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek, co skończyć się może poważnymi komplikacjami dla płodu. Natomiast kiedy ciężarna odczuwa ból przy oddawaniu moczu. Domowe sposoby powinny zostać ograniczone do minimum i najlepiej od razu udać się do lekarza w celu wykonania badania bakteriologicznego.
Bibliografia:
- Bochniewska V., Jung A., Żuber J.; Zakażenie układu moczowego u dzieci; Pediatr Med Rodz 2012, 8 (1), p. 12-22 [dostęp online].
- Szałek E. i inni; Bakteryjne zakażenia układu moczowego u kobiet w ciąży; Farmacja współczesna; 2011; 4: 166-170 [dostęp online].