Niedobór określonych witamin i minerałów może zaburzać prawidłowe widzenie, prowadzić do tzw. kurzej ślepoty, a także zwiększać ryzyko zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem. Jakie witaminy są najlepsze na oczy? Kto powinien stosować naturalne preparaty na poprawę wzroku?
1. Witaminy na zdrowe oczy
2. Witaminy i minerały na oczy
3. Dobre suplementy na oczy – co dodatkowo powinny zawierać?
4. Suplementy diety na oczy
5. Witaminy na oczy przy jaskrze, zaćmie i innych chorobach okulistycznych
6. Witaminy wpływające na wzrok – w jakich produktach spożywczych można je znaleźć?
Witaminy na zdrowe oczy
Jakie witaminy na oczy są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku? Przede wszystkich są to:
- witamina A,
- witamina E,
- witamina C.
Pewne znaczenie w procesie widzenia odgrywają również witaminy z grupy B i witamina D3. Przy niedoborze witaminy A może dojść do spadku nawilżenia struktur oka. Rośnie ryzyko suchości spojówki i rogówki. Witamina A wchodzi w skład rodopsyny, barwnika określanego również jako purpura wzrokowa. Jest ona niezbędna do widzenia w ciemności. Niedobory witaminy A zwiększają ryzyko ślepoty zmierzchowej (tzw. kurzej ślepoty). Oko nie jest wówczas w stanie prawidłowo adaptować się do warunków, w których ilość docierającego światła jest mocno ograniczona.
Witaminy na oczy dla dzieci i dorosłych zawierają często witaminę E. Jest ona bowiem silnym antyoksydantem, który chroni komórki (m.in. komórki budujące narząd wzroku) przed negatywnym działaniem wolnych rodników. W jednym z przeprowadzonych badaniach, w którym podawano pacjentom witaminy na wzrok, w tym również witaminę E w dawce 400 IU obserwowano zmniejszenie ryzyka rozwoju zaawansowanej postaci zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD). Sugeruje się również, że regularne przyjmowanie witaminy E może stanowić element profilaktyki zaćmy. Związek między suplementacją witaminy E na lepszy wzrok, a ryzykiem pojawienia się zaćmy (katarakty) nie został dotychczas jednoznacznie potwierdzony.
Witaminy na dobry wzrok zawierają też kwas L-askorbinowy (witamina C). Substancja ta również należy do antyoksydantów. Witamina C wpływa na naczynia krwionośne, zwiększając szczelność ich ścian i tym samym zmniejszając ich przepuszczalność. Kwas L-askorbinowy jest kolejnym związkiem, który wchodzi w skład kompleksu, ograniczającego ryzyko wystąpienia choroby zwyrodnieniowej plamki żółtej. Warto dodać, że schorzenie to jest najczęstszą przyczyną nieodwracalnej ślepoty w krajach zachodnich u osób od piątej dekady życia.
Wpływ witaminy D3 na wzrok, a także witamin z grupy B również nie jest obojętny. Niski poziom witaminy D3 może powodować suchość oczu, obserwowaną głównie u osób starszych, które nie cierpiały na zespół suchego oka. Odpowiednie stężenie witaminy D i witamin z grupy B wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i narządu wzroku.
Witaminy i minerały na oczy
Dobre suplementy na oczy zawierają nie tylko witaminy, ale także składniki mineralne. Spośród nich, najbardziej istotne są:
Cynk wykazuje działanie ochronne w stosunku do narządu wzroku. Może pomóc opóźnić progresję choroby zwyrodnieniowej plamki żółtej. U osób zagrożonych wystąpieniem tego schorzenia zaleca się przyjmować 80 mg cynku na dobę. Niedobór cynku w organizmie stwarza również ryzyko pojawienia się ślepoty zmierzchowej. Cynk bierze bowiem udział w produkcji melaniny – pigmentu, który chroni oczy przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Cynk może też w pewnym stopniu zapobiegać utracie ostrości widzenia.
Miedź posiada podobne właściwości do cynku. Suplementy na wzrok zawierające miedź również wspomagają pracę narządu wzroku i wpływają na prawidłowe widzenie. Miedź zaleca się przyjmować w dawce 2 mg na dobę. Działa antyoksydacyjnie i podobnie jak cynk jest potrzebna do syntezy melaniny. Właściwości przeciwutleniające posiada też selen. Niedobór tego związku może przyczynić się do rozwoju retinopatii oka – choroby siatkówki.
Dobre suplementy na oczy – co dodatkowo powinny zawierać?
Suplementy na wzrok bardzo często zawierają w składzie luteinę i zeaksantynę. Luteina jest niezbędna dla zachowania zdrowych oczu. Okazała się skuteczna w zapobieganiu i spowalnianiu rozwoju choroby zwyrodnieniowej plamki żółtej związanej z wiekiem. Luteina była i nadal jest badana pod kątem jej wykorzystania w leczeniu i profilaktyce również innych schorzeń oczu. Uzyskiwane dotąd wyniki nie są jednoznaczne. Aktualnie, suplementy na oczy z luteiną zalecane są przede wszystkim osobom, będącym w grupie ryzyka pojawienia się AMD. Standardowa, zalecana dawka luteiny to 10 mg na dzień. Korzystne jest również suplementowanie zeaksantyny. Stosunek luteiny do zeaksantyny powinien wynosić mniej więcej 5:1.
Dobre witaminy na oczy wzbogacone są czasami o nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Należące do tej rodziny kwasy DHA i EPA są jednymi ze składników budulcowych siatkówki oka. Są więc niezbędne do prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku. Istnieją doniesienia, że odpowiednia podaż kwasów omega-3 może być pomocna w zapobieganiu pojawienia się zespołu suchego oka. Kwasy omega-3 mogą też łagodzić dolegliwości, występujące w przebiegu tego schorzenia. O zespole suchego oka i skutecznych sposobach jego leczenia można przeczytać w artykule: Kiedy stosować nawilżające krople do oczu? – najlepsze preparaty.
Suplementy diety na oczy
Wiedząc już jakie witaminy wpływają na wzrok i jakie dodatkowe składniki wspierają pracę oczu, łatwiej jest dobrać odpowiedni preparat. Dobrym składem wyróżnia się suplement na oczy Nutrof Total. W 1 kapsułce, która jest zalecaną porcją dzienną, znajdują się kwasy omega-3, luteina i zeaksantyna w ilościach 10 mg i 2 mg, a także cynk, miedź, selen i witaminy: C, E oraz D3. Są to witaminy na oczy z luteiną, które dodatkowo wzbogacono o resweratrol – antyoksydant, który również może być pomocny w zapobieganiu schorzeniom narządu wzroku. W innym preparacie – Super Optic – znajdują się podobne składniki, choć w innych dawkach. Jest w nim mniej zeaksantyny, ale więcej kwasów omega-3, miedzi, cynku i selenu. Dodatkowym związkiem jest witamina A.
Witaminy na oczy dla dorosłych to również Lutezan Premium. Jego głównym składnikiem także jest olej rybi, bogaty w kwasy omega-3. W suplemencie tym oprócz witamin i składników mineralnych znajduje się ekstrakt z owoców aronii, bogaty w antyoksydanty.
Kwasy omega-3 są też częstym składnikiem witamin na wzrok dla dzieci. Można je znaleźć np. w kapsułkach do żucia Eye Q, dedykowanych dzieciom powyżej 3. roku życia. O tym dlaczego warto zadbać o przyjmowanie kwasów omega-3 przez najmłodszych pisaliśmy w artykule: Kwasy omega – ważny składnik w diecie dziecka. Witaminy dla dzieci na oczy powinno się podawać po konsultacji z lekarzem, który po zebraniu wywiadu i przeprowadzeniu odpowiednich badań oceni stan narządu wzroku i zasadność suplementacji preparatów wspomagających oczy.
Witaminy na oczy przy jaskrze, zaćmie i innych chorobach okulistycznych
Witaminy na czerwone oczy, witaminy przy zaćmie lub jaskrze to właściwie te preparaty, które zostały wymienione wyżej. Przy schorzeniach oczu przede wszystkim zalecana jest odpowiednia dieta, która powinna stanowić źródło wszystkich witamin, składników mineralnych i dodatkowych związków, potrzebnych dla zachowania zdrowych oczu. Nawet najlepsze witaminy na oczy nie zastąpią zbilansowanego, bogatego w antyoksydanty sposobu odżywiania. Warto więc zadbać o regularne spożywanie warzyw i owoców, a także ryb, które dostarczają do organizmu substancje cenne dla narządu wzroku.
Dostępne są również witaminy na oczy dla starszych pacjentów, takie jak Opticall Senior. W tabletkach tych znajduje się standardowy zestaw witamin i składników mineralnych, a także ekstrakt z owoców borówki i wybrane witaminy z grupy B. Seniorzy mogą też przyjmować inne suplementy na oczy (również te wymienione wyżej). Mają one dość zbliżone składy.
Witaminy wpływające na wzrok – w jakich produktach spożywczych można je znaleźć?
Najlepsze witaminy na wzrok warto przyjmować z jedzeniem. W codziennych posiłkach dobrze byłoby znaleźć miejsce dla warzyw, takich jak marchew, pomidory, brokuły, papryka, dynia i warzywa strączkowe. Wśród spożywanych owoców powinny znaleźć się cytrusy, winogrona lub czerwone porzeczki. 2 razy w tygodniu zaleca się spożywać ryby. Szczególnie cenne dla narządu wzroku są te, które zawierają najwięcej kwasów omega-3. Są to przede wszystkim: łosoś, śledź, sardynki i makrela. Spore ilości tych związków znajdują się też w pstrągu i okoniu. Zdecydowanie mniej jest ich np. w dorszu.
Dużą zawartością luteiny wyróżniają się jarmuż i szpinak. Mniejszą ilość tej substancji znajdziemy w sałatach, brukselce, brokułach lub zielonym groszku. Aby zadbać o narząd wzroku i zmniejszyć ryzyko pojawienia się wielu chorób oczu, warto prowadzić zdrowy tryb życia. Istotne jest ograniczenie spożycia cukrów prostych i zaprzestanie palenia papierosów. Aktywny styl życia jest jednym z czynników, które chronią przed rozwojem nadciśnienia tętniczego. Choroba ta zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia wielu schorzeń oczu, w tym również choroby zwyrodnieniowej plamki żółtej.
Jeśli sposób odżywiania się nie jest wystarczająco zdrowy, a spożywane posiłki nie obfitują w wymienione wyżej produkty, można wspomóc się suplementami diety na oczy. Zawarte w nich składniki uzupełnią brakujące ilości witamin i minerałów, niezbędnych do prawidłowej pracy narządu wzroku.
Jakie witaminy brać na oczy? Jakie witaminy pomagają na oczy? To częste pytania pacjentów, którzy chcą wspierać prawidłowe widzenie i zmniejszyć ryzyko pojawienia się w przyszłości chorób oczu. Warto więc pamiętać o witaminie E, C, A, cynku, miedzi, selenie, a także luteinie, zeaksantynie i kwasach omega-3. Niedobory tych substancji negatywnie wpływają na funkcjonowanie oczu.
Bibliografia:
- Rasmussen H.M., Johnson E.J., Nutrients for the aging eye, Clin Interv Aging, 2013, 8, 741-748, doi: 10.2147/CIA.S45399.
- McCusker M.M., Duranni K., Payette M.J., Suchecki J., An eye nutrition: The role of vitamins, essential fatty acids, and antioxidants in age-related macular degeneration, dry eye syndrome, and cataract, Clin Dermatol, 2016, 34 (2), 276-85, doi: 10.1016/j.clindermatol.2015.11.009.
